Αυθαίρετα: Μεγάλη μείωση των προστίμων

«Περαίωση» και για τα αυθαίρετα, με μεγάλη μείωση των προστίμων κατά 50% σχεδιάζει το κυβερνητικό επιτελείο και μάλιστα άμεσα, προκειμένου να εισπράξει χρήματα που αδυνατεί να φέρει από άλλες πηγές στον κρατικό κορβανά.
 
Επιδίωξη του υπουργείου Οικονομικών με την «εκπτωτική» κίνηση είναι η είσπραξη περίπου 1,5 δισ. ευρώ για την τριετία 2011-2013, εκ των οποίων τα 500 εκατ. ευρώ θα πρέπει να εισπραχθούν μέσα στο 2011.
 
Σύμφωνα με την εφημερίδα “Το Βήμα” τα υπουργεία Οικονομικών, ΥΠΕΚΑ και Εσωτερικών σε αλλεπάλληλες συσκέψεις το τελευταίο διάστημα, άλλοτε με την ξεχωριστή συμμετοχή της κυρίας Τίνας Μπιρμπίλη, του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και του κ. Γ. Ντόλιου και άλλοτε σε επίπεδο γενικών γραμματέων και υπηρεσιακών παραγόντων, διαπίστωσαν ότι τα βασικά προβλήματα εξαιτίας των οποίων δεν εισπράττονται τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα είναι δύο: πρώτον, η έντονη απροθυμία του κρατικού μηχανισμού (κυρίως των πολεοδομιών) να κινητοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και, δεύτερον και κυριότερο, το ύψος των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης.

Τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται ύστερα από καταγγελίες θεωρούνται από τους αυθαίρετους οικιστές αλλά και από κυβερνητικούς παράγοντες πολύ υψηλά, κυρίως σήμερα που είναι μια εποχή «ισχνών αγελάδων».
 
Για παράδειγμα ένα αυθαίρετο κτίσμα που χρησιμοποιείται ως εξοχική κατοικία σε μια «καλή» περιοχή της Αττικής με εμβαδόν 100 τετραγωνικά, θα δεχτεί σήμερα πρόστιμο περίπου 100.000 ευρώ προκειμένου να διατηρηθεί και όχι φυσικά να νομιμοποιηθεί, αφού κάτι τέτοιο απαγορεύεται από το Σύνταγμα και από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Το ύψος του προστίμου θεωρείται από τους ιδιοκτήτες πολύ υψηλό και απλώς δεν το καταβάλλουν, υπολογίζοντας ότι είναι δύσκολο να ξεκινήσουν μαζικές κατεδαφίσεις αυθαιρέτων.
 
Τέτοια αυθαίρετα υπάρχουν κατά χιλιάδες στην Ανατολική Αττική και έχουν σε κάποιο βαθμό καταγραφεί, επίσης κατά πολλές εκατοντάδες, στις ακτές της Ηλείας, στην Κρήτη, στη Χαλκιδική, σε πολλά νησιά του Αιγαίου και επ΄ εσχάτοις στις ακτές τις Ηπείρου, όπου σύμφωνα με πληροφορίες ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να κτίζονται αυθαίρετα κατά εκατοντάδες, παρά τις απειλές περί κατεδάφισης, οι οποίες συνήθως δεν πραγματοποιούνται. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με υπολογισμούς του ΤΕΕ, τα αυθαίρετα κτίσματα στην Ελλάδα είναι πάνω από 400.000 αλλά δεν υπάρχει καταγραφή ούτε κατά προσέγγιση.

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών αλλά και μηχανικοί του ΥΠΕΚΑ (και έμπειρα στελέχη του πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) εκτιμούν ότι τα αυθαίρετα κτίσματα, αν συνυπολογιστούν και αυτά που έχουν σοβαρές αυθαιρεσίες σε νόμιμα κτίσματα, όπως, π.χ., έναν επιπλέον όροφο, είναι πάνω απο 600.000 σε όλη τη χώρα.
 
Με τη σχεδιαζόμενη αλλαγή στο ύψος των προστίμων θα δοθεί το δικαίωμα στους ιδιοκτήτες να πληρώσουν σημαντικά μειωμένο πρόστιμο ανέγερσης, περίπου στο ήμισυ του σημερινού, με δόσεις, και με έκπτωση 5% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής. Σύμφωνα με πληροφορίες, κάθε χρόνο θα προβλέπεται και ένα χαμηλό, άρα «ελκυστικό» πρόστιμο διατήρησης (εδώ αναμένεται να γίνει μεγάλη έκπτωση σε σχέση με το σημερινό πρόστιμο διατήρησης) το οποίο να μπορεί να πληρωθεί από ένα μέσο νοικοκυριό.
 
Σήμερα το πρόστιμο για την ανέγερση αυθαιρέτου είναι ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας και το πρόστιμο διατήρησης, ετησίως, ίσο με το 5% της αντικειμενικής αξίας. Με την έκπτωση του προστίμου θεωρείται ότι θα προσέλθουν χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων ώστε να απαλλαγούν από την αγωνία της καταγγελίας, αλλά και σε μερικές περιπτώσεις από εκβιασμούς κρατικών αξιωματούχων κυρίως της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφού υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις. Τα χρήματα από τα πρόστιμα όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα καταλήξουν στο Πράσινο Ταμείο αλλά στην ενίσχυση των δημοσίων εσόδων.
 
Υπάρχουν επίσης βεβαιωμένα πρόστιμα πολλών ετών που μυστηριωδώς δεν πληρώνονται.
 
Η «περαίωση» δεν θα αγγίζει όσα κτίσματα βρίσκονται σε δάση, αιγιαλό και αρχαιολογικούς χώρους, που συνήθως είναι βίλες πολλών τετραγωνικών. Θα αφορά όμως, εκτός απο τα εντελώς αυθαίρετα κτίσματα, και τις παραβάσεις που έχουν γίνει σε- κατά τα άλλα- νόμιμα κτίσματα και δεν εντάσσονται στον νόμο για τους ημιυπαίθριους, όπως οι επεκτάσεις της οικοδομικής άδειας, ενώ μάλλον θα περιλαμβάνονται και τα εκτός σχεδίου αυθαίρετα πρώτης κατοικίας.
 
Για να πείσει, τέλος, τους αυθαίρετους οικιστές να προσέλθουν, το κυβερνητικό επιτελείο σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το «όπλο» του «Σώματος ορκωτών μηχανικών» που θα κάνει δειγματοληπτικούς ελέγχους σε «ύποπτες» περιοχές.