Η ύφεση θέτει σε κίνδυνο την υλοποίηση του μνημονίου

Συναγερμό έχει σημάνει στην κυβέρνηση και στην τρόικα η ύφεση στην οικονομία, η οποία θέτει σε κίνδυνο την υλοποίηση των στόχων του μνημονίου.

Την περασμένη εβδομάδα σημειώθηκε μπαράζ αρνητικών στοιχείων για την ελληνική οικονομία. Για ένα ακόμη τρίμηνο το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 3,5% έναντι πτώσης 2,3% το α΄ τρίμηνο του έτους, ενώ η ανεργία εκτινάχθηκε σε 12% από 8,5% έναν χρόνο πριν. Ταυτόχρονα, η οικοδομική δραστηριότητα συνέχισε να υποχωρεί (22% πτώση τον Μάιο) και η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε περαιτέρω κατά 4,5% τον Ιούνιο.

Αρνητικά είναι τα μηνύματα που έρχονται από τις τουριστικές περιοχές όσον αφορά τα έσοδα, τα οποία καταγράφουν κάμψη της τάξεως του 15%. Την ίδια στιγμή πληθαίνουν τα λουκέτα στις εμπορικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων, εξέλιξη που αντανακλά τη μείωση της κατανάλωσης, η οποία συνέχισε να υποχωρεί ακόμη και κατά την περίοδο των εκπτώσεων που διανύουμε.

Ολα αυτά δυσκολεύουν την προσπάθεια για μείωση του ελλείμματος και ενισχύουν τις ανησυχίες για εδραίωση της ύφεσης στην πραγματική οικονομία. Ωστόσο οι εξελίξεις αυτές ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενες και δεν θεωρείται ότι οδηγούν σε εκτροχιασμό από την επίτευξη των στόχων.

Η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι σημαντική. Η κυβερνητική προσπάθεια αναγνωρίζεται διεθνώς και αναμένεται εφέτος να αποφέρει τα επιθυμητά δημοσιονομικά αποτελέσματα. Ωστόσο η κατάσταση στην πραγματική οικονομία θα δυσκολέψει περισσότερο από το προσεχές φθινόπωρο, ενώ και το 2011 θεωρείται κρίσιμη χρονιά για την ελληνική οικονομία, καθώς το έλλειμμα θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω.

Αυτό που ανησυχεί είναι η τροπή την οποία έχει πάρει η διεθνής οικονομία. Οι αναιμικοί ρυθμοί ανάκαμψης των Ηνωμένων Πολιτειών ενισχύουν τους φόβους για βουτιά της παγκόσμιας οικονομίας που θα συμπαρασύρει και την ευρωζώνη

Και μπορεί η Ελλάδα να μη στηρίζεται στις εξαγωγές, όμως ένα αρνητικό διεθνές περιβάλλον θα δυσκολέψει και θα καθυστερήσει την επιστροφή στις διεθνείς αγορές, παρατείνοντας τις ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας που αντιμετωπίζει η πραγματική οικονομία.

Οσοι ποντάρουν κατά του ευρώ βρήκαν πάλι ευκαιρία με αφορμή τα απογοητευτικά στοιχεία για την ελληνική οικονομία να επαναφέρουν τη συζήτηση για τα προβλήματα της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Ετσι τα spreads των ελληνικών ομολόγων διευρύνθηκαν περαιτέρω την Παρασκευή (στις 795 μονάδες βάσης το πενταετές), ενώ το ευρώ υποχώρησε λίγο πάνω από τα 1,28 δολάρια, ύστερα και από την ανακοίνωση αρνητικών στοιχείων για την οικονομία της ευρωζώνης.

Οι εξελίξεις αυτές ανησυχούν την κυβέρνηση. Το οικονομικό επιτελείο το επόμενο χρονικό διάστημα σχεδιάζει τον περιορισμό των δαπανών σε ΟΤΑ, νοσοκομεία και ΔΕΚΟ. Θεωρεί ότι η μείωση του ελλείμματος το δεύτερο εξάμηνο πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω του δραστικού περιορισμού της σπατάλης στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς και μέσω της συγχώνευσης ή και της κατάργησης φορέων του δημόσιου τομέα που δεν προσφέρουν πραγματικό έργο στην οικονομία.

Αλλά και η Τράπεζα της Ελλάδος θεωρεί ότι η μείωση των δαπανών είναι η αρμόζουσα επιλογή για τα επόμενα δύο χρόνια, διότι τυχόν περαιτέρω αύξηση της ήδη υψηλής φορολογικής επιβάρυνσης θα μπορούσε να έχει δυσμενέστατες συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα.

Παράλληλα η κυβέρνηση από το φθινόπωρο βάζει μπροστά το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ενώ δίνει βάρος στην ενίσχυση των επενδύσεων κατά το β΄ εξάμηνο μέσω του ΕΣΠΑ και του νέου αναπτυξιακού νόμου που δόθηκε για διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα.

Την ίδια στιγμή έρχεται στο τραπέζι το ζήτημα της λήψης πρόσθετων μέτρων. Αν και από την κυβέρνηση δεν επιβεβαιώνεται το ενδεχόμενο αυτό, ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι επισπεύδεται η σχεδιαζόμενη μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών από τον μεσαίο συντελεστή του ΦΠΑ, το 11%, στον υψηλότερο συντελεστή, στο 23% (σχετικό ρεπορτάζ στην «Ανάπτυξη», σελ. 2), πυροδοτώντας νέο κύμα ακρίβειας.

Η κυβέρνηση πάντως ελπίζει ότι με την πολιτική της θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα στα δημόσια έσοδα το β΄ εξάμηνο. Αναμένει εν πρώτοις βελτίωση από την πλήρη απόδοση των μέτρων περικοπών δαπανών. Παράλληλα θετικά θα επιδράσουν στα έσοδα τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Το Βήμα