Πώς χάσαμε από την Τουρκία τη μάχη για τον τουρισμό

Μία δεκαετία άντεξε ο ελληνικός τουρισμός στο σκληρό ανταγωνισμό από τους γείτονές μας. Από το 2003 η Τουρκία πήρε το πάνω χέρι, προσελκύοντας περισσότερους τουρίστες από την Ελλάδα και από τότε φροντίζει να αυξάνει με τάσεις αριθμητικής προόδου τις επιδόσεις της.

Tην ώρα που η Eλλάδα διέρχεται μια από τις σημαντικότερες κρίσεις στην ιστορία της, η Tουρκία αντεπιτίθεται τουριστικά σε όλα τα επίπεδα με ένα οργανωμένο σχέδιο, που έχει τις ρίζες του αρκετά χρόνια πριν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος εκτιμάται ότι θα πετύχει εκτόξευση της τουριστικής της κίνησης στους 30 εκατομμύρια τουρίστες, αριθμός υπερδιπλάσιος των αντίστοιχων ελληνικών αφίξεων, ενώ ο στόχος της είναι να φτάσουν τα 70 εκατ. την επόμενη δεκαετία.

Στις αρχές ωστόσο της δεκαετίας του ‘90 τα πράγματα ήταν αρκετά διαφορετικά. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας το 1991 8.036.000 τουρίστες έφτασαν στην Ελλάδα από όλο τον κόσμο και με όλα τα μέσα.

Την ίδια χρονιά η Τουρκία, που μόλις είχε κάνει τα πρώτα δειλά της βήματα στον τουρισμό, δέχτηκε 5.517.897 επισκέπτες. Το 2003 η τουριστική κίνηση προς την Ελλάδα σημείωσε μικρή μείωση και έφτασε στα 13.900.000 επισκέπτες. Για τη γειτονική χώρα το 2003 ήταν χρονιά-σταθμός, καθώς η Τουρκία με 14.029.000 επισκέπτες ξεπέρασε για πρώτη φορά τον ελληνικό τουρισμό που ήδη είχε περάσει στο τούνελ της ύφεσης.

Φτάσαμε έτσι στο 2010, με την Τουρκία να καταγράφει αύξηση 272% στις αφίξεις σε μόλις 20 χρόνια. Ανάλογους ρυθμούς ανάπτυξης σημείωσε ο τουρισμός της Τουρκίας και στα έσοδα. Οι εισπράξεις στην Ελλάδα το 2003 ανήλθαν σε 9.460,1 εκατ. ευρώ, από 10.579,9 εκατ. που ήταν το 2002 και η Τουρκία το 2003 εισέπραξε 11.611,2 εκατ. ευρώ. Ήταν η πρώτη φορά που ξεπέρασε την Ελλάδα καταρρίπτοντας το μύθο που ήθελε την Τουρκία ως προορισμό τουριστών χαμηλότερης εισοδηματικής στάθμης.

Η Άγκυρα στρέφεται τώρα μεθοδικά στα υψηλά εισοδήματα

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Ανδρέας Ανδρεάδης εκτιμά ότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό φέτος θα υποστούν και νέα μείωση, μετά την πτώση κατά 12% το 2009. Σύμφωνα με τον ίδιο, η υποχώρηση των εσόδων θα ανέλθει στο 7% με 9%. Σε επίπεδο αφίξεων, ο Ανδρέας Ανδρεάδης εκτιμά ότι θα υπάρξουν μικρές αποκλίσεις στα επίπεδα του 2009, που ήταν μειωμένες κατά περίπου 6,5% σε σχέση με το 2008, ενώ και οι αφίξεις θα αυξηθούν κατά 3%-4%.

Την ίδια ώρα, στη γειτονική Τουρκία αναμένεται αύξηση των αφίξεων σε υψηλό διψήφιο ποσοστό μέχρι και 20%. Γρήγορα και χωρίς περιστροφές το τουρκικό Yπουργείο Tουρισμού, που κατέχει περίοπτη θέση δίπλα στον πρωθυπουργό, διέγνωσε τις αδυναμίες των Eλλήνων γειτόνων του, αλλά και τη δυναμική του τουρισμού ως οικονομική δραστηριότητα.

Οργανωμένες αγορές

Δημιούργησε ένα νέο τουριστικό προϊόν, το οποίο υποστήριξε σοβαρά με δικά του δίκτυα διανομής σε οργανωμένες αγορές. Aξιοποιώντας στο έπακρον την τουρκική λίρα και το σταθερό επενδυτικό πλαίσιο προσέλκυσης κεφαλαίων, έχει εκμηδενίσει μια σειρά από αρνητικές παραμέτρους, που αν υπήρχαν στη χώρα μας, το τουριστικό προϊόν θα βυθιζόταν χωρίς δεύτερη προσπάθεια.

Για παράδειγμα το θέμα της ασφάλειας. Mε ανάλογους «μαγικούς τρόπους» κάλυψε αρκετά κενά σε υποδομή και μηχανισμούς σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα μαρίνες, συνεδριακά κέντρα, γκολφ, όταν στη χώρα μας ακόμη δεν γνωρίζουμε το είδος του τουρισμού που θέλουμε.

Παράλληλα, η Τουρκία με το πολύ χαμηλό λειτουργικό κόστος άρχισε να προσελκύει τον «αφρό» της ξένης πελατείας και η Ελλάδα με επιχειρήσεις που έχουν υψηλό λειτουργικό κόστος τείνει να εξελιχθεί σε παράδεισο των φθηνών κρατήσεων της τελευταίας στιγμής. Ενδεικτική κίνηση της τουριστικής δυναμικής της γείτονος είναι η συμφωνία στην οποία προχώρησε πρόσφατα για αμοιβαία άρση της υποχρέωσης έκδοσης visa με τη Σερβία (παραδοσιακή φίλη της Ελλάδας), ενώ σε ανάλογη κίνηση θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα και με τη Ρωσία.

Σύμφωνα με τουρκικά στατιστικά στοιχεία, 2,6 εκατομμύρια Ρώσων επισκέφθηκαν πέρυσι την Τουρκία, όταν το 2008, την καλύτερη χρονιά για τον εισερχόμενο τουρισμό στην Ελλάδα από τη Ρωσία, ο αντίστοιχος αριθμός δεν ξεπέρασε τους 300 χιλ. τουρίστες. Πλέον η γείτων βάζει πλώρη για προσέλκυση τουριστών υψηλών εισοδηματικών κριτηρίων, κατά δήλωση του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού Ertugrul Gnay, ο οποίος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Zaman επισημαίνει ότι η Τουρκία χρειάζεται να αυξήσει το τουριστικό της εισόδημα.

Ο κ. Ertugrul Gnay, σε μια περίοδο που η Τουρκία βρίσκεται στο ζενίθ της τουριστικής της δράσης, σημειώνει ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι να υλοποιήσει πρόγραμμα προσέλκυσης «καλλιεργημένων αλλά και πλούσιων τουριστών». «Δεν είμαστε ακόμη εκεί. Εκείνοι που θέλουν να έχουν φθηνά διακοπές έρχονται εδώ», σημειώνει χαρακτηριστικά ο αρμόδιος υπουργός. Στο α’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους η Τουρκία πέτυχε να αυξήσει κατά 24% την επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια της χώρας, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Συνολικά, το α’ εξάμηνο του 2010, 44,6 εκατομμύρια επιβάτες χρησιμοποίησαν τα αεροδρόμια της Τουρκίας.

Στο αεροδρόμιο «Ατατούρκ», στην Κωνσταντινούπολη, καταγράφηκε αύξηση 33% στην επιβατική κίνηση το α’ εξάμηνο του 2010, σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Σε κατ’ εξοχήν τουριστικές περιοχές, ο αριθμός των επιβατών αυξήθηκε κατά 25% (σε πτήσεις προορισμών του εσωτερικού) και κατά 19% (προορισμοί του εξωτερικού) στα διεθνή αεροδρόμια της Αττάλειας, της Σμύρνης (Αντνάν Μεντερές), του Μπόντρουμ και του Νταλαμάν.

Ελαττωματικές visa μπλόκαραν 6.000 Ρώσους τουρίστες!

Μία είδηση που έγινε γνωστή την προηγούμενη εβδομάδα στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης μπορεί να τινάξει στον αέρα τις ελπίδες ανάκαμψης που δημιουργούνταν φέτος από τη ρωσική αγορά. Συγκεκριμένα, παρτίδα ελαττωματικών θεωρήσεων βίζας μεταδόθηκε ότι εμποδίζει τους Ρώσους τουρίστες να επισκεφτούν την Ελλάδα και απειλεί να τινάξει στον αέρα τις πρωτοβουλίες επιτάχυνσης έκδοσής της.

Μάλιστα στα ρωσικά δημοσιεύματα φιλοξενούνται και δηλώσεις του εκπροσώπου τύπου της ελληνικής πρεσβείας Νίκου Παπακωνσταντίνου, ο οποίος σε τηλεφωνική του παρέμβαση σε ρωσικό μέσο ενημέρωσης έκανε λόγο για ύπαρξη μιας παρτίδας ελαττωματικών θεωρήσεων που φτάνουν τον αριθμό των 6.000 και έχουν δημιουργήσει προβλήματα στη μετακίνηση των Ρώσων προς τη χώρα μας. Αφορμή για τη δημοσιοποίηση αυτού του προβλήματος ήταν ο αποκλεισμός αδιευκρίνιστου αριθμού τουριστών που ταξίδεψαν από το Κάλινιγκραντ στη Λιθουανία αλλά και η σύλληψη ορισμένων στο αεροδρόμιο του Βίλνιους.

Τι είχε συμβεί; Δεν έγινε γνωστό για το εάν επρόκειτο για ελληνική πατέντα μείωσης κόστους, αλλά όπως εξηγεί ο εκπρόσωπος τύπου, το συγκολλητικό υλικό με το οποίο έγινε η κόλληση της θεώρησης ήταν ελαττωματικό. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να ξεθωριάζει το χρώμα των διαβατηρίων, ενώ όπως τονίζεται αυτή ήταν η αιτία που οι συνοριοφύλακες εξάντλησαν την αυστηρότητά τους.

Αντίστοιχα προβλήματα πιθανώς να αντιμετωπίσουν και οι Λευκορώσοι τουρίστες. Βέβαια, ο κ. Παπακωνσταντίνου καλεί τους Ρώσους πολίτες να κάνουν έναν έλεγχο στις βίζες καλού κακού προτού ταξιδέψουν, αφού η ευθύνη είναι δική τους. Να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο ελληνικό τουριστικό γραφείο που δραστηριοποιείται στη Ρωσία, το Mouzendis Travel, και ο γενικός διευθυντής του Αλέξανδρος Τσαντικίδης προέβλεψαν σε ρωσικό μέσο ενημέρωσης ότι η Ελλάδα θα έχει αύξηση 30%-35% στις αφίξεις των Ρώσων τουριστών, ενώ ο αριθμός τους θα ξεπεράσει και το ρεκόρ του 2008.

Καμπανάκι από ξενοδόχους: Βόμβα τα σχέδια κατάργησης του all inclusive

ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ που ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται αντιμέτωπος με την απασφάλιση μιας ωρολογιακής βόμβας, που λέγεται αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 11% στο 23%, άνοιξε αίφνης θέμα για τον περιορισμό ή όχι του συστήματος all inclusive.

Το γνωστό επί το ελληνικότερο ως σύστημα προπληρωμένων απεριόριστων καταναλώσεων εντός του ξενοδοχείου, με το οποίο πορεύεται επί μία και πλέον δεκαετία ο ελληνικός τουρισμός, βρέθηκε στο επίκεντρο του νέου υφυπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού Γιώργου Νικητιάδη, ο οποίος πρότεινε αρχικά να εξαιρούνται από τα κίνητρα του αναπτυξιακού οι ξενοδοχειακές μονάδες που εφαρμόζουν το εν λόγω σύστημα, για να ανασκευάσει στη συνέχεια τονίζοντας ότι θα υπάρξει απλά ένα επιπλέον κίνητρο για τους αρνητές του all inclusive.

Η αλλαγή στάσης του υφυπουργού συνδέεται εν πολλοίς και με την κατακραυγή που γνώρισαν οι απόψεις του από το σύνολο του τουριστικού κόσμου (με εξαίρεση τα ενοικιαζόμενα δωμάτια). Σύμφωνα με στοιχεία ενός εκ των μεγαλυτέρων δικτυακών τόπων ηλεκτρονικών ξενοδοχειακών κρατήσεων με έδρα στην Αγγλία, που παρουσίασε η ένωση ξενοδόχων Χανίων, το 50% των ξενοδοχειακών μονάδων 4 και 5 αστέρων που συνεργάζεται στην Κρήτη και στη Ρόδο παρέχει υπηρεσίες all inclusive.

Αντίστοιχα, στην Κέρκυρα 2 στα 3 ξενοδοχεία πολυτελείας προσφέρουν υπηρεσίες all inclusive. Στο Κουσάντασι της Τουρκίας 1 στα 3 ξενοδοχεία παρέχει υπηρεσίες all inclusive και στο Μπόντρουμ 4 στα 5.

Στο Σαρμ Ελ Σέιχ στην Αίγυπτο 2 στα 3 ξενοδοχεία παρέχουν υπηρεσίες all inclusive. Το μεγάλο θέμα ωστόσο για τον ελληνικό τουρισμό είναι η εξαιρετικά πιθανή μετάταξη των ξενοδοχειακών υπηρεσιών από το συντελεστή ΦΠΑ 11% που ισχύει σήμερα, στον ανώτατο 23%. Σύμφωνα με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για τον ελληνικό τουρισμό. Συγκεκριμένα, αύξηση της τάξεως του 12% στην τελική τιμή, σε συνέχεια της αύξησης 2% που επιβλήθηκε φέτος, θα θέσει αυτόματα το ελληνικό τουριστικό προϊόν εκτός αγοράς, τονίζει το ΞΕΕ, το οποίο τονίζει ότι θα είναι τεράστιος ο αριθμός των τουριστικών επιχειρήσεων που θα οδηγηθούν, αναγκαστικά, σε διακοπή της λειτουργίας τους.

Σημειώνεται ότι οι ανταγωνίστριες χώρες, τόσο στη Ζώνη του ευρώ όσο και στους δολαριακούς προορισμούς, επιβαρύνουν το προϊόν τους με συντελεστές ΦΠΑ, σημαντικά χαμηλότερους του ισχύοντος 11% στη χώρα μας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι αντίστοιχοι συντελεστές είναι στη Γαλλία 5,5%, στην Πορτογαλία 5%, στην Ισπανία 7%, στην Τουρκία 8%, στη Γερμανία 7% κ.λπ.

isotimia