Εικόνα «κυριαρχίας» της Siemens στα νοσοκομεία

Στα χέρια της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για την υπόθεση των «μαύρων ταμείων» της Siemens έφτασε χθες το πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Υγείας, και από τον έλεγχο 164 συμβάσεων νοσοκομείων με την εταιρεία προκύπτει εικόνα «κυριαρχίας» και υπερτιμολογήσεων.

Απευθείας αναθέσεις Η γενική διαπίστωση των επιθεωρητών υγείας που προκύπτει από την έρευνά τους είναι ότι το καθεστώς των απευθείας αναθέσεων, ιδίως για τη συντήρηση και την προμήθεια ανταλλακτικών ιατρικών και νοσοκομειακών μηχανημάτων, σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στη Siemens, προκάλεσε υπερτιμολογήσεις και ταυτόχρονα έρχεται σε αντίθεση με την έννοια του ανταγωνισμού, ο οποίος θα είχε εξυπηρετηθεί μέσω της διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού με αποτέλεσμα πιο συμφέρουσες προσφορές.

Παράλληλα, οι επιθεωρητές υγείας διαπιστώνουν ότι η επιλογή της απευθείας ανάθεσης συνεπάγεται έλλειμμα ανταγωνισμού και μονομερή καθορισμό της τιμής από τον ανάδοχο, έλλειμμα διαπραγμάτευσης των διοικήσεων των νοσοκομείων και ασαφή εικόνα ως προς την επίτευξη ή μη του βέλτιστου οικονομικού αποτελέσματος.

«Ούτε αξιολόγηση ούτε διαπραγμάτευση» Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των πορισμάτων, οι διοικήσεις των νοσοκομείων «ούτε αξιολογούσαν ούτε συνέκριναν ούτε διαπραγματεύονταν καλύτερες τιμές με τη γερμανική εταιρεία, αλλά ούτε και έψαχναν αν υπήρχαν στην αγορά εταιρείες που θα κάλυπταν απλές συντηρήσεις φθηνότερα ούτε, εντέλει, ενδιαφέρονταν να εκπαιδευτεί προσωπικό για μείωση του κόστους συντήρησης».

Παράλληλα, οι επιθεωρητές υγείας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι διοικητές των νοσοκομείων αξιοποιούσαν τις διατάξεις και τις εξαιρέσεις του νόμου 2286/95 περί προμηθειών του Δημοσίου και ανέθεταν απευθείας, ίσως και χωρίς την επιβολή όρων, διαπραγματεύσεις που προβλέπει ο νόμος.

Με τη συγκεκριμένη διαδικασία δεν φρόντιζαν να συμπεριλάβουν και δεσμευτικούς όρους για τον ανάδοχο, σε σχέση με το κόστος συντήρησης και το κόστος των ανταλλακτικών.

Εξωφρενική η συντήρηση Σύμφωνα με εκτιμήσεις βουλευτών-μελών της Εξεταστικής Επιτροπής από όλα τα κόμματα, το συμπέρασμα που προκύπτει από τις εκθέσεις των επιθεωρητών υγείας είναι ότι «η Siemens “έπαιζε” μόνη της και κατά το δοκούν αύξανε ή μείωνε τις τιμές, χωρίς να υπάρχει ανταγωνιστικότητα, κυρίως στα ανταλλακτικά και στο σέρβις».

Η κατάσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να καταγραφούν περιπτώσεις προμηθειών μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας (όπως αξονικοί και μαγνητικοί τομογράφοι, μηχανήματα εντατικής θεραπείας, αναισθησιολογικά μηχανήματα, αγγειογράφοι, υπερηχοτομογράφοι κ.ά.), για τα οποία το κόστος συντήρησης ξεπερνούσε τελικά κατά πολύ το κόστος της ίδιας της σύμβασης για μηχανήματα.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Λ. Γρηγοράκος, στο Θριάσειο Νοσοκομείο μόνο για την αποκατάσταση λυχνιών των αξονικών τομογράφων την πενταετία 2004-2009 δόθηκαν 511.991 ευρώ.

Επίσης, από τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα οι βουλευτές, προκύπτει ό- τι στο νοσοκομείο Γιαννιτσών η διαπίστωση είναι ότι «από τα απολογιστικά στοι- χεία ετήσιας δαπάνης για τη συντήρηση αναπνευστήρων και αναισθησιολογικών μηχανημάτων, αυτή προκύπτει υψηλότερη από την αξία της σύμβασης αγοράς». Επίσης, και για το Γενικό Λαϊκό Νοσοκομείο το κόστος συντήρησης των μηχανημάτων, που -κατά την έκθεση- ήταν για μεγάλα διαστήματα εκτός λειτουργίας, ήταν ενδεικτικά για τον ψηφιακό αγγειογράφο το 2008 44.030 ευρώ, το 2009 45.770 ευρώ και το 2010 46.710 ευρώ.

Αντίστοιχη ανοδική τάση παρατηρείται και στη συντήρηση των αξονικών τομογράφων του ίδιου νοσοκομείου, ενώ στο διαγωνισμό για την προμήθεια αναισθησιολογικού μηχανήματος δεν βρέθηκε απόφαση του Δ.Σ. για έγκριση των τεχνικών προδιαγραφών.
Μετά τα πορίσματα του Σώματος Επιθεωρητών Υγείας, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας στα νοσοκομεία όλης της χώρας σχετικά με τις προμήθειές τους.