Οι αλλαγές στο νέο ασφαλιστικό σύστημα

Σημαντικές αλλαγές στο δημόσιο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων, όπως τουλάχιστον το  γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, επιφέρει το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό που εισάγεται στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή προς επεξεργασία και την επόμενη εβδομάδα προς ψήφιση στην Ολομέλεια.

Πιο συγκεκριμένα το νομοσχέδιο προβλέπει τα εξής:

Ως νέο γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης προβλέπεται το 65ο ή το 60ό αλλά με 40 χρόνια εργασίας και ασφάλισης. Καταργείται δηλαδή η 35ετία ή 37ετία που ίσχυε μέχρι σήμερα. Από τον κανόνα αυτό εξαιρούνται μόνο οι ασφαλισμένοι πριν από το 1983 στις ΔΕΚΟ, τις Τράπεζες, τα ταμεία του Τύπου κ.λπ., όπου ισχύει η 35ετία χωρίς όριο ή 37ετία στο 58ο έτος. Για τις διατάξεις αυτές που οδηγούν σε σημαντική αύξηση των χρόνων ασφάλισης δημιουργείται ως αντισταθμιστικό μέτρο η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου μέχρι τα επτά έτη (χρόνος ανεργίας, σπουδών, ασθένειας, κύησης - λοχείας κλπ).

Αλλάζει ριζικά ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων. Θεσμοθετείται η έννοια της βασικής σύνταξης ύψους 360 ευρώ (σημερινές τιμές), η οποία είναι το τμήμα των συντάξιμων αποδοχών που εγγυάται πλέον και χρηματοδοτεί το Δημόσιο. Ως προς τις υπόλοιπες συντάξιμες αποδοχές ορίζεται τελικά ποσοστό αναπλήρωσης 64%, ενώ σ' αυτές προστίθεται η επικουρική σύνταξη. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου, το σύστημα αυτό οδηγεί σε αύξηση των συντάξεων στις συντάξιμες αποδοχές έως τα 1.500 ευρώ, ενώ για τις μεγαλύτερες συντάξεις προκύπτουν μειώσεις που μεσοσταθμικά για το σύνολο του συστήματος υπολογίζονται στο 7%.

Καταργείται η 13η και 14η σύνταξη στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, όπως προέβλεπε το μνημόνιο με τους δανειστές της χώρας που όριζε τις ετήσιες συντάξεις ως 12. Ο κ. Λοβέρδος υπογράμμισε ότι θα ισχύει ως προνοιακή επιδότηση η αντικατάσταση της 13ης και 14ης σύνταξης με το επίδομα των 400 ευρώ για τα Χριστούγεννα, 200 ευρώ για το Πάσχα και 200 ευρώ για το καλοκαίρι.

Σχετικά με τα όσα μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευτεί για τις αλλαγές που θα επιφέρει το νέο ασφαλιστικό σύστημα οι κύριοι Λοβέρδος και Κουτρουμάνης διευκρίνισαν ότι:

Η βασική σύνταξη θα καταβάλλεται στον ασφαλισμένο κατά τη συνταξιοδότησή του και όχι κατ' ανάγκη στα 65. Η βασική σύνταξη θα καταβάλλεται ολόκληρη σε όλους τους δικαιούχους, δεν θα έχει δηλαδή εισοδηματικά κριτήρια. Δεν καταργείται η σύνταξη χηρείας και η σύνταξη στις άγαμες θυγατέρες.

Ως προς τη συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά καθορίζεται: από 1/1/2011 στο 52ο έτος, από 1/1/2012 στο 55ο έτος και από 1/1/2013 στο 65ο έτος. Μητέρες με ανήλικα παιδιά δικαιούνται μειωμένη σύνταξη από 1/1/2011 με τη συμπλήρωση του 50ού έτους από 1/1/2012 στο 53ο έτος και από 1/1/2013 στο 60ό έτος.

Οι νεοπροσλαμβανόμενοι στο Δημόσιο εντάσσονται στο ΙΚΑ από το 2011.

Το νομοσχέδιο θεσμοθετεί το ενιαίο σύστημα παροχών υγείας, όπου εντάσσονται όλες οι μονάδες υγείας των ασφαλιστικών ταμείων και σταδιακά ενοποιούνται οι κανόνες και οι παροχές που αφορούν στην περίθαλψη.

Ορίζει, επίσης, την εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (νέος ΛΑΦΚΑ) της τάξεως 3% από τα 1400 ευρώ που αυξάνεται κλιμακωτά ως 10% στις συντάξεις που υπερβαίνουν τα 3.500 ευρώ.

Θεσπίζεται ακόμη ενιαίο σύστημα ελέγχου των συντάξεων και οι συναλλαγές των ταμείων μέσω των τραπεζών.

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ακόμα τις διατάξεις για τις αλλαγές στα εργασιακά. Με εξαίρεση τις διατάξεις για το θεσμό μεσολάβησης και διαιτησίας, η κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο, αν οι κοινωνικοί εταίροι συμφωνήσουν για τα θέματα αυτά, να εντάξει τη συμφωνία τους σε επόμενο σχέδιο νόμου (που θα αφορά στο σώμα επιθεωρητών εργασίας). Αν μια τέτοια συμφωνία δεν γίνει εφικτή τις επόμενες ημέρες, η κυβέρνηση θα προχωρήσει και στη θεσμοθέτηση των αλλαγών στα εργασιακά.

Οι αλλαγές αυτές αφορούν στα εξής θέματα:

Ο θεσμός της διαιτησίας διατηρείται, αλλά σε αυτόν μπορεί ένας εκ των κοινωνικών εταίρων να προσφύγει μονομερώς, όταν το άλλο μέρος αρνήθηκε τη μεσολάβηση, και τα εργατικά σωματεία μπορούν να προσφύγουν μονομερώς για θέματα που δεν αφορούν σε συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Το ποσοστό ομαδικών απολύσεων σε επιχειρήσεις με πάνω από 30 εργαζομένους αυξάνεται στο 5%. Η αποζημίωση απόλυσης διατηρείται, ενώ θεσμοθετείται η υποχρέωση καταβολής του 50% της αυτασφάλισης για 3 χρόνια σε απολυμένους ηλικίας 55 έως 60 ετών και το 80% της αυτασφάλισης για απολυμένους μεγαλύτερους των 60 ετών.

Για τους νεοπροσλαμβανόμενους δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες να πληρώνουν το 84% του κατώτατου μισθού ή ημερομισθίου που ορίζει η εθνική σύμβαση, ενώ το υπόλοιπο ποσόν θα καταβάλλεται από προγράμματα του ΟΑΕΔ, για τα οποία, όπως υπογράμμισε ο κ. Λοβέρδος, οι πόροι είναι διασφαλισμένοι.