Με ποιους όρους παίρνουμε τα λεφτά

Εξειδικευμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και δημοσιονομικό έλεγχο σε μηνιαία και τριμηνιαία βάση, με ανώτατα όρια πιστώσεων ανά υπουργείο, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, στις βασικές κατευθύνσεις και προτάσεις από την τεχνική βοήθεια του ΔΝΤ για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης και της φορολογικής διοίκησης στην Ελλάδα.

Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά η κυβέρνηση είναι οι αδύναμοι θεσμοί στη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών και η αδυναμία του φορολογικού συστήματος να εξασφαλίσει ένα αποδεκτό επίπεδο συμμόρφωσης. Συνεπώς, τονίζεται, υπάρχει άμεση ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές και μέτρα – άμεσα και μεσοπρόθεσμα – που θα βοηθήσουν στην ανάκτηση της αξιοπιστίας και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.

Σύμφωνα με το κείμενο «Βασικές κατευθύνσεις και προτάσεις από την τεχνική βοήθεια του ΔΝΤ για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης και της φορολογικής διοίκησης στην Ελλάδα», που υπεβλήθη στο Υπουργείο Οικονομικών, αναφέρονται, μεταξύ άλλων, και τα εξής: Η προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στον κρατικό προϋπολογισμό, όμως οι μεγάλες υπερβάσεις δαπανών αφορούν κυρίως στη γενική κυβέρνηση (υγεία και ασφαλιστικό σύστημα).

Στις βασικές κατευθύνσεις και προτάσεις από την τεχνική βοήθεια του ΔΝΤ, προκύπτει ότι απαιτούνται άμεσες ενέργειες για την ανάκτηση του ελέγχου των δημοσιονομικών οικονομικών και οι ενέργειες αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν:

 -Έλεγχο των δαπανών με παρακολούθηση των δεσμεύσεων και των υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται από τους φορείς του Δημοσίου.

 -Δημοσιονομικό έλεγχο και κοινοποίηση των στοιχείων σε μηνιαία και τριμηνιαία βάση, περιλαμβάνοντας και τα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης άμεσα.

 -Προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου με αναθεώρηση του σχετικού νόμου του 1995, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν οι παραπάνω αλλαγές και

 -Βελτίωση της διαδικασίας κατάρτισης και παρακολούθησης με την παρουσίαση στο Κοινοβούλιο μιας δημοσιονομικής στρατηγικής με συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους για το κράτος, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ΟΤΑ.
  
Μεσοπρόθεσμα

Για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης, η μεσοπρόθεσμη στρατηγική πρέπει να περιλαμβάνει την υιοθέτηση ενός μεσοπρόθεσμου προγράμματος αλλαγών και, στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Οικονομικών πρέπει να είναι υπεύθυνο και υπόλογο για το σχεδιασμό και την εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής της γενικής κυβέρνησης.

Επίσης, αναφέρεται ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να έχει ενισχυμένη εποπτεία και έλεγχο επί του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους πρέπει να λειτουργεί και προληπτικά (δημοσιονομικός έλεγχος) και προγραμματικά (δημοσιονομική πολιτική, κατάρτιση προϋπολογισμού και παρακολούθηση).

Φορολογική διοίκηση

Στις προτάσεις των στελεχών του ΔΝΤ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι άμεσες προτεραιότητες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής για να διαλυθεί η άκρατη φοροδιαφυγή πρέπει να περιλαμβάνουν:

-Πρόγραμμα ενίσχυσης των μηχανισμών είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους μεγαλύτερους οφειλέτες.

-Πρόγραμμα για την ενίσχυση της συμμόρφωσης μέσα από τη δήλωση και την πληρωμή φόρων, π.χ. το 30% των οφειλετών ΦΠΑ δεν έχει καταθέσει δήλωση.

-Πρόγραμμα ελέγχων που να περιλαμβάνει αυστηρές ποινές για τις βαριές μορφές παραβάσεων, π.χ. το 75% των ελεύθερων επαγγελματιών (γιατροί, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί και δικηγόροι) δηλώνει ετήσιο εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο.

Εξάλλου, για να επιτευχθεί ο στόχος της βιώσιμης συμμόρφωσης, θα πρέπει να προωθηθούν διαρθρωτικές αλλαγές, όπως η ενίσχυση της ικανότητας στρατηγικής διοίκησης και σχεδιασμού της Γενικής Γραμματείας Φορολογίας και Τελωνείων, η ανάπτυξη και διατήρηση αποτελεσματικών υπηρεσιών προς τους φορολογούμενους, η ουσιαστική ενίσχυση της ικανότητας της Γενικής Γραμματείας Φορολογίας και Τελωνείων στη διαχείριση των κεντρικών φορολογικών λειτουργιών, κ.λπ.