Η κρίση της οικονομίας διαβρώνει τα θεμέλια της κοινωνίας

Η κρίση της οικονομίας και του πολιτικού συστήματος είναι συνέπεια μιας καθολικής κρίσης συλλογικότητας, που διαβρώνει, όχι μόνο τις σχέσεις κράτους - πολίτη, αλλά και τα ίδια τα θεμέλια της κοινωνίας μας», επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη, Γιώργος Καμίνης, στην ετήσια έκθεση, που παρέδωσε σήμερα, στον πρόεδρο της Βουλής, Φίλιππο Πετσάλνικο.

Ο κ. Καμίνης εμφανίστηκε ικανοποιημένος για την πορεία της ανεξάρτητης Αρχής, με την αποδοχή που γνωρίζει στην ελληνική κοινωνία και τόνισε ότι οι αναφορές για το 2009 έφτασαν τις 13.433, ήταν, δηλαδή, αυξημένες κατά 50% από το 2006, χρονιά που άρχισαν να παρουσιάζουν ανοδική τάση.

Ο Συνήγορος είπε ότι αυτό οφείλεται κυρίως σε τρεις βασικούς παράγοντες, στη διάχυση του θεσμού σε μεγαλύτερα κομμάτια του πληθυσμού, την οικονομική κρίση, που πλήττει τη χώρα, αλλά και τη βραδύτητα της Δικαιοσύνης.

Από το σύνολο των αναφορών που δέχθηκε η Αρχή, διαπιστώθηκε ότι οι βάσιμες ήταν 55,69% και απ’ αυτές επιλύθηκαν -δηλαδή, αποκαταστάθηκε το πρόβλημα, που αντιμετώπιζε ο πολίτης- σε ποσοστό 70,46%.

Ο κ. Καμίνης στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα του δημοσίου τομέα, τον οποίο χαρακτήρισε «ευνουχισμένο» και ζήτησε «να τον αφήσουν να αναπνεύσει». Τόνισε, δε, ότι το νέο νομοσχέδιο για τις κρίσεις στο δημόσιο είναι «ένα μεγάλο βήμα» προς τη σωστή κατεύθυνση «για να σπάσει ο φαύλος κύκλος του κομματικού κράτους και άλλων σκοπιμοτήτων». Επιπλέον, ζήτησε την πάταξη της γραφειοκρατίας, την απλούστευση των διαδικασιών και της νομοθεσίας και τον περιορισμό της πολυνομίας των διαδικασιών, που ανοίγουν χώρους για διαφθορά.

Επίσης, αναφέρθηκε στο ζήτημα της μετανάστευσης, λέγοντας ότι «δεν μπορεί να συνεχιστεί η άναρχη μετανάστευση, να μην μπορείς να κυκλοφορήσεις στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, ή χιλιάδες άνθρωποι να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης». Εμφανίστηκε δε, θετικός στο θέμα της χορήγησης ελληνικής ιθαγένειας σε νόμιμους μετανάστες, που έχουν αναπτύξει στενούς δεσμούς με την Ελλάδα.

Επί μέρους και ανά θεματική κατηγορία η ανεξάρτητη αρχή αναφέρει στην ετήσια έκθεσή της:

- Για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τονίζεται ότι «η σωφρονιστική πολιτική παρουσιάζει μακροχρόνια άλυτα προβλήματα, που δημιουργούν αίσθημα εγκατάλειψης στους κρατούμενους, που εγκυμονούν πραγματικούς κινδύνους κοινωνικής έκρηξης στις φυλακές. Επίσης, αναφέρεται ότι «η κοινωνική ένταξη των μεταναστών, που συμμετέχουν κανονικά στην οικονομική ζωή, καθυστερεί εξαιτίας των δυσκολιών οικογενειακής συνένωσης, στην κατάρρευση του μηχανισμού εξέτασης των αιτημάτων ασύλου. Ακόμη για το σύστημα της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής αναγνώρισης τίτλων σπουδών επισημαίνει ότι πάσχει από χρόνιες αγκυλώσεις.

- Για την κοινωνική προστασία, υγεία και κοινωνική αλληλεγγύη σημειώνει ότι «η επιδείνωση των βασικών οικονομικών δεικτών οδήγησε στην αύξηση κατά 36% των υποθέσεων για την κοινωνική ασφάλιση, την πρόνοια, την ανεργία και την υγεία, σε σχέση με το 2008» και προσθέτει ότι «το σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων αντιμετωπίζει χρόνια οργανωτικά προβλήματα και οι πιο σοβαρές δυσλειτουργίες εμφανίζονται στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης του Ιδιωτικού Τομέα και στο Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα». Επίσης, ταμειακά ελλείμματα υπάρχουν κυρίως σε ταμεία, που καταβάλλουν προνοιακές παροχές (εφάπαξ).

- Για το κομμάτι που αφορά την Ποιότητα Ζωής, επισημαίνεται ότι «οι πολεοδομικές υπηρεσίες παραβιάζουν στοιχειώδεις κανόνες νομιμότητας και χρηστής διοίκησης, ενώ για την ατμοσφαιρική ρύπανση αναφέρει ότι δεν μπορεί αυτή να περιοριστεί αποτελεσματικά παρά μόνο με τη λήψη προληπτικών μέτρων.

- Για τις Σχέσεις Κράτους - Πολίτη η Αρχή σημειώνει όσα κατά καιρούς έχει επαναλάβει με έμφαση, δηλαδή ότι «η γραφειοκρατία και η κακοδιοίκηση ταλαιπωρεί ακόμη περισσότερο τους πολίτες σε περιόδους κρίσης, λόγω έκτακτων γεγονότων, όπως οι πυρκαγιές του 2007. Επίσης, αναφέρει ότι «οι συναλλασσόμενοι με τους ΟΤΑ υφίστανται τις συνέπειες από την ελλιπή χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης και τα προβλήματα διαχείρισης των οικονομικών της».

- Για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η Αρχή συμπεραίνει ότι «ο θεσμός της παράλληλης στήριξης μαθητών με αναπηρία, ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό σχολείο, παρουσιάζει πάγια και σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή του», ενώ στις μονάδες κοινωνικής φροντίδας παιδιών με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες, «τα παιδιά ζουν σε εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες διαβίωσης και δεν έχουν σταθερή και επαρκή ιατρική φροντίδα».

- Τέλος, για τον τομέα της ισότητα των φύλων σημειώνεται ότι «οι εργαζόμενοι και υποψήφιοι για απασχόληση αγνοούν τα δικαιώματα, που έχουν βάσει της νομοθεσίας» και ότι η εγκυμοσύνη «αντιμετωπίζεται ως ασθένεια και η μητρότητα ως οικονομικό βάρος».