Ασπίς Πρόνοια: Το χρονικό και οι ευθύνες της κατάρρευσης

Ο νόμος της σιωπής που ίσχυσε για πάνω από 10 χρόνια, ίσως και 15, αν θελήσουμε να πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή, στην περίπτωση της «Ασπίς Πρόνοια» και όσων «επιπλοκών» είχε προκαλέσει εκεί ο πρώην μεγαλομέτοχος του ομίλου Παύλος Ψωμιάδης, αρχίζει πλέον να καταρρίπτεται.

Η ομερτά που τηρήθηκε παύει πια να δεσμεύει όσους από τη θέση του θύματος ή του θύτη ενεπλάκησαν σε αυτήν την υπόθεση και αναδεικνύονται σταδιακά οι κύριοι υπεύθυνοι για τη δημιουργία του φαινομένου. Οι ευθύνες δεν εξαντλούνται στον Παύλο Ψωμιάδη, αλλά αφορούν τις ίδιες τις εποπτικές αρχές, που, αν όχι από την αρχή, σίγουρα όμως αρκετά έγκαιρα, γνώριζαν τις πρακτικές που ο πρώην μεγαλομέτοχος χρησιμοποιούσε. Στόχος του, η επιβίωσή του, που τελικά περνούσε μέσα από τη γιγάντωση του προβλήματος έτσι ώστε να ισχύσει «to big to fail», δηλαδή πολύ μεγάλος για να αποτύχει.

Μεταξύ αυτών το υπουργείο Ανάπτυξης που είχε τον έλεγχο της ασφαλιστικής αγοράς μέχρι το 2007, αλλά και τον έλεγχο των ανωνύμων εταιρειών, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Τράπεζα της Ελλάδος, οι φορολογικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί, η δικαστική εξουσία και εν τέλει η πολιτική εξουσία, που είτε συνδιαλεγόταν είτε επεδίωκε να μεταθέσει τη δική της ευθύνη για το πρόβλημα στον επόμενο. Σημειώνεται ότι την Παρασκευή, το Yπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να περάσει στην Tράπεζα της Eλλάδος ο έλεγχος της αρμόδιας εποπτικής αρχής για τις ασφαλιστικές εταιρείες (EΠEIA).

Η ίδια η εισαγωγή της «Ασπίς Πρόνοια» στο Χρηματιστήριο το 1995 θα μπορούσε να κινητοποιήσει τις εποπτικές αρχές, αφού ήταν γνωστό ότι έγινε έχοντας ο ίδιος προσωπικά ή μέσω του δικτύου του διαθέσει τις μετοχές μέσω της γνωστής διαδικασίας των warrants και με υπέρογκα επιτόκια. Η εισαγωγή έγινε υπό την πίεση της αποπληρωμής ποσού 5 δισ. δρχ. προς τον ολλανδικό όμιλο της Aegon, από τον οποίο είχε δανειστεί προκειμένου να συστήσει την Aspis Bank, αλλά και την πίεση εξαγοράς, στη συνέχεια, του ποσοστού του όταν το 1993 αποφάσισε να αποχωρήσει.

Οι εποπτικές αρχές θα μπορούσαν να είχαν επέμβει επίσης, το 1998, όταν με την έκδοση της πρώτης σειράς Aspis Bond, που ως εσωτερικό μεταβλητό κεφάλαιο (έτσι λέγονται τα αμοιβαία που επενδύουν τα προϊόντα unit linked) κατέληξε να έχει τοποθετήσει το 90% των χρημάτων του στη μετοχή της Aspis Bank. Αν και ο νόμος δεν ορίζει πού πρέπει να επενδύει ένα εσωτερικό μεταβλητό κεφάλαιο, το γεγονός ότι αυτό γινόταν για να στηρίζει τη μετοχή της τράπεζας θα μπορούσε να αποτελέσει αιτία παρέμβασης, ακόμη κι αν η σχετική κίνηση δεν ήταν ευθέως παράνομη.

Ο Παύλος Ψωμιάδης κατέληξε ήδη από τις αρχές του 2000 να δανείζεται για να ξεπληρώνει τις ήδη υψηλές οφειλές που είχε δημιουργήσει και ο μόνος τρόπος για να το πετύχεις αυτό δεν είναι άλλος από το να δανείζεσαι ακόμη πιο ακριβά. Τα χαρτιά που κυκλοφορούσαν στην αγορά είτε με τη μορφή μετοχών είτε με τη μορφή επιταγών δεν ήταν παρά τοξικοί τίτλοι (junk bonds), που συναλλάσσονταν κάθε φορά με ακόμη υψηλότερο τίμημα.

Πηγή: Η Καθημερινή