ΕΣΠΑ: 10,3 δισ. σε υποδομές

Παρ' ότι αυξημένο κατά 8,4% το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ως σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο υποστέλλει τη σημαία του -εξαιτίας της ανάγκης δημοσιονομικής προσαρμογής- υπέρ του ΕΣΠΑ, του Προγράμματος, δηλαδή, που αποτελείται από κοινοτικά κυρίως κονδύλια και με μια θεσμική συμμετοχή του Δημοσίου της τάξης του 25% περίπου.

Το ΕΣΠΑ λαμβάνει τη θέση του κυριότερου αναπτυξιακού εργαλείου στη φάση της προετοιμασίας της ανάκαμψης, ιδίως με τα κεφάλαια που θα δοθούν για τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και απασχόλησης.

Τη μερίδα του λέοντος από το ΠΔΕ των 10,3 δισ. ευρώ (από 9,5 το 2009) λαμβάνει το υπουργείο Υποδομών με 3,185 δισ. ευρώ (αύξηση 8,4%) και ακολουθεί το υπουργείο Οικονομίας με 2,136 δισ. ευρώ (αύξηση 1,7%). Σημαντική είναι η αναβάθμιση των υποδομών του υπουργείου Παιδείας, που λαμβάνει 1,145 δισ. ευρώ έναντι 552 εκατ. το 2009. Η αύξηση φτάνει το 107,4%.

Επιπλέον βάρος 1,9 δισ.

Πρόσθετο βάρος κατά 1,9 δισ. ευρώ στο δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 προκάλεσαν η καθυστέρηση στην εκκίνηση του νέου κοινοτικού πακέτου (ΕΣΠΑ 2007-2013), αλλά και η μειωμένη απορρόφηση αγροτικών ενισχύσεων, στερώντας παράλληλα πόρους που είχε ανάγκη η οικονομία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον νέο προϋπολογισμό:

* Στα 500 εκατ. ευρώ, περίπου, υπολογίζεται η υστέρηση που καταγράφεται το 2009 στις απορροφήσεις γεωργικών και άλλων επιδοτήσεων από την Ε.Ε.

* Το μεγάλο πρόβλημα όμως εντοπίζεται στο ΕΣΠΑ: ενώ είχε αρχικά προγραμματιστεί να εισρεύσουν 3,5 δισ. ευρώ, τελικά τα κρατικά ταμεία θα λάβουν φέτος 2,1 δισ. ευρώ. Για το 2010 το ποσό που υπολογίζεται να απορροφηθεί είναι 3,7 δισ. ευρώ.

Αλλά και πάλι, πρόκειται για κονδύλια σχετικά περιορισμένα καθώς δεν φτάνουν ούτε στο 50% του συνολικού ποσού (6,95 δισ. ευρώ) που προκύπτει προς διανομή μέσω του ΕΣΠΑ μαζί με την κρατική συνεισφορά. Ο λόγος είναι ότι μεγάλο μέρος των κονδυλίων δεν θα διατεθεί για νέα έργα (που χρηματοδοτούνται κατά περίπου 75% από την Ε.Ε.), αλλά για την πληρωμή χρεών προηγούμενων ετών προς εργολάβους, προμηθευτές και επιχειρηματίες για επενδύσεις που έληξαν (ΚΠΣ) και δεν καλύπτονται πλέον από τα κοινοτικά ταμεία.

Στον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ (6,95 δισ. ευρώ) προστίθενται και δαπάνες 3,35 δισ. ευρώ για την υλοποίηση καθαρά εθνικών έργων (επενδύσεις δήμων, ενισχύσεις των αναπτυξιακών νόμων, δαπάνες για την αποκατάσταση ζημιών σε έργα υποδομής, πληγέντων από σεισμούς, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές) διαμορφώνοντας συνολικά ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) αξίας 10,3 δισ. ευρώ για το 2010.

Οι υψηλότερες από το 2004

Οι δαπάνες του ΠΔΕ είναι αυξημένες κατά 8,4% σε σχέση με το 2009 και φτάνουν στο 4,2% του ΑΕΠ. Η αναλογία είναι η υψηλότερη από το 2004, έτος τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Παιδεία, Υγεία και περιφέρειες είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι της ανακατανομής κονδυλίων:

* Διπλασιάζονται το 2010 οι επενδυτικές δαπάνες για την Παιδεία (στο 1,145 δισ. ευρώ). Θα χρηματοδοτήσουν υποδομές, κτιριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, το κατασκευαστικό πρόγραμμα για σχολικά κτίρια, υποστηρικτικές εκπαιδευτικές εργασίες σε βιβλιοθήκες και στην επιμόρφωση ενηλίκων.

* Κατά 22% αυξάνονται οι πόροι για την εκπαίδευση στα 400 εκατ. ευρώ.

* Η μερίδα του λέοντος στις χρηματοδοτήσεις θα καταλήξει σε έργα υποδομής. Θα δοθεί το 23,5% των κονδυλίων, δηλαδή 2,42 δισ. ευρώ.

Στήριξη βιομηχανίας με 1,66 δισ.

* Δράσεις στήριξης της βιομηχανίας θα χρηματοδοτηθούν με 1,66 δισ. ευρώ και θα αφορούν επιδοτήσεις του ΕΣΠΑ και του αναπτυξιακού νόμου αλλά και δαπάνες για την ανάπτυξη και λειτουργία κέντρων υποδοχής επενδυτών και αποζημιώσεις επιχειρήσεων που επλήγησαν από θεομηνίες.

* Στην περιφέρεια το 2010 θα διανεμηθούν 1,13 δισ. ευρώ έναντι 997 εκατ. ευρώ το 2009 μέσω περιφερειακών προγραμμάτων και ακόμη 1,14 δισ. ευρώ για έργα νομαρχιών και δήμων (στην πλειονότητά τους καλύπτονται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους).

* Με 1,57 δισ. ευρώ θα συμβάλει το 2010 το ΠΔΕ στο μετοχικό κεφάλαιο των ΔΕΚΟ και των Α.Ε. του Δημοσίου για την ολοκλήρωση μεγάλων έργων υποδομής (της Εγνατίας Α.Ε., του Μετρό Αθηνών, του ΟΣΕ και του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων).

Οπως επισημαίνεται στην εισηγητική έκθεση, η ελληνική οικονομία θα πρέπει να επανέλθει το ταχύτερο δυνατόν σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και στις 13 διοικητικές περιφέρειες της χώρας, στην οποία μπορούν να συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο οι πόροι του ΕΣΠΑ, το οποίο «σχεδόν τρία χρόνια από την έναρξή του παρουσιάζει σημαντικές καθυστερήσεις (3% απορρόφηση) και προβλήματα υλοποίησης και εξειδίκευσης του σχεδιασμού». Προωθούνται αναθεώρηση και αναπτυξιακά στοχευμένη εξειδίκευση των προγραμμάτων.

Πηγή: Ε-Νετ