Hellenic Business

Πώς η Μόσχα ελέγχει μεγάλο τμήμα της κυπριακής Οικονομίας

Επανέρχεται στο θέμα του ξεπλύματος χρήματος το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, δημοσιεύοντας αυτή τη φορά λίστα Ρώσων «ολιγαρχών» που έχουν εταιρική παρουσία στο νησί.

Συνδέοντας το θέμα της ενίσχυσης της Κύπρου με τη στήριξη Ρώσων δισεκατομμυριούχων, πολυμελής ομάδα συντακτών του εβδομαδιαίου περιοδικού παραθέτει αριθμό εταιρειών που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο, οι οποίες ανήκουν σε Ρώσους μεγιστάνες.

Από το περασμένο φθινόπωρο που το DerSpiegel δημοσίευσε έκθεση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Γερμανίας (BND) για το ξέπλυμα χρήματος στην Κύπρο, κατέστη σαφές ότι ένα πρόγραμμα βοήθειας προς τη χώρα θα ωφελήσει επίσης Ρώσους ολιγάρχες που έχουν καταθέσει δισεκατομμύρια σε περιουσιακά στοιχεία από αμφίβολες πηγές, επαναλαμβάνει το περιοδικό.

Σύμφωνα με ανάλυση της BND, αν οι Βρυξέλλες δώσουν τη βοήθεια προς την Κύπρο, τα χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων θα χρησιμοποιούνταν για την προστασία των παράνομων περιουσιακών στοιχείων των Ρώσων μεγιστάνων.

Η διαπίστωση αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην ΕΕ με το Eurogroup να αναβάλει την απόφαση για το σχέδιο διάσωσης ενώ χώρες όπως η Γερμανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία εξέφρασαν ανησυχίες.

«Η Κύπρος δεν είναι φορολογικός παράδεισος», επιμένει σε συνέντευξή του στο Spiegel ο υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή.

Η λίστα

Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι πέρσι οι επιχειρηματίες από τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη διακίνησαν περίπου $60 δισ. σε περιουσιακά στοιχεία εκτός Ρωσίας, κυρίως μέσω Κύπρου. Επίσης, αρκετές δεκάδες ολιγάρχες και οικονομικοί «καρχαρίες» έχουν δημιουργήσει υπεράκτιες εταιρείες στην Κύπρο όπου μπορούν να προστατεύσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία με πολύ ευνοϊκούς φορολογικούς συντελεστές και την ελεγχόμενη-από-το-Κρεμλίνο ρωσική δικαιοσύνη.

Ο κατάλογος των Ρώσων επενδυτών στην Κύπρο είναι σχεδόν πανομοιότυπος με εκείνη των πλουσιότερων ανθρώπων της χώρας. Ο Roman Abramovich, γνωστός ως ο ιδιοκτήτης των μεγαλύτερων ιδιωτικών γιοτ του κόσμου και της Chelsea Football Club του Λονδίνου, ελέγχει το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας Evraz μέσω εταιρείας με βάση την Κύπρο (Lanebrook).

Ο οικονομικός μεγιστάνας και πρώην προεδρικός υποψήφιος Mikhail Prokhorov, που ελέγχει εταιρείες εξόρυξης στη Ρωσία, ενέγραψε την Intergeo Management Ltd. στην Κύπρο το 2008.

Ο μεγιστάνας Vladimir Lisin, με περιουσία $15.9 δισ. ελέγχει περισσότερα από τα δύο τρίτα της σημαντικότερης του εταιρείας (ένα χαλυβουργείο στη Novolipetsk) μέσω της κυπριακής εταιρείας Fletcher Holding Ltd.

Ιδιοκτήτες άλλων εταιρειών που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο περιλαμβάνουν τον ανταγωνιστή του Lisin Alexei Mordashov (με περιουσία $ 15,3 δισ.), το μεγιστάνα νικελίου Vladimir Potanin ($14 δισ.) και το βαρόνο πετρελαίου Vagit Alekperov ($13500 εκ.).

Υπάρχει επίσης ο Suleyman Kerimov ($ 6,5 δισ.), ένας αμφίβολος επενδυτής ο οποίος ενδιαφέρθηκε για την αγορά 3% των μετοχών της Deutsche Bank το 2008 και ο τσάρος του Internet και φίλος του πρωθυπουργού Ντμίτρι Μεντβέντεφ Alisher Usmanov, ο οποίος ολοκλήρωσε τη λίστα με τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας πέρσι με περιουσία $18,1 δισ .

Ορισμένα στοιχεία του ενεργητικού της μετέφερε στην Κύπρο και η σύζυγος του πρώην δημάρχου της Μόσχας Yury Luzhkov, Yelena Baturina.

Επίσης αναφέρεται ότι η περίπτωση του μεγιστάνα λιπασμάτων Dmitry Rybolovlev δείχνει πόσο στενά συνδεδεμένοι με το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου είναι Ρώσοι ολιγάρχες. Περισσότερο από δύο χρόνια πριν, ο κ. Rybolovlev με περιουσία $9 δισ. αύξησε το μερίδιο του στην Τράπεζα Κύπρου σε μόλις κάτω από 10% με αποτέλεσμα να καταστεί ο μεγαλύτερος μέτοχος της BOCY.

Τονίζεται ωστόσο ότι οι φοροφυγάδες δεν είναι οι μόνοι στο νησί.

«Μια κλασική διαδρομή για τη νομιμοποίηση παράνομων ρωσικών κεφαλαίων περνά πρώτα από υπεράκτιες εταιρείες, στην Καραϊβική, για παράδειγμα, και στη συνέχεια, μέσω των λογαριασμών στην Κύπρο» αναφέρει ο Mark Pieth, ένας εμπειρογνώμονας ελβετικού ποινικού δικαίου και πρόεδρος του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) Ομάδα Εργασίας για τη δωροδοκία.

Το γερμανικό περιοδικό, τονίζει επίσης ότι οι δανειστές αντιμετωπίζουν δίλημμα καθώς από τη μία θέλουν να βοηθήσουν την Κύπρο να μην πτωχεύσει αλλά από την άλλη δεν έχουν την υποστήριξη της πλειοψηφίας των κρατών μελών για ένα πρόγραμμα στήριξης που θα βοηθήσει τους Ρώσους φοροφυγάδες.

Η Κύπρος έχει 1% της διεθνούς αγοράς χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Εντούτοις, το περιοδικό υποστηρίζει ότι είναι Τρίτη στο Financial Service Index, κάποιου είδους διεθνής διαβάθμιση φορολογικών παραδείσων και ξεπλύματος χρήματος.

Όπως τονίζεται, η κυβέρνηση της Κύπρου είναι διατεθειμένη να κάνει παραχωρήσεις αλλά η Κομισιόν ζητά περισσότερες μεταρρυθμίσεις. Το μήνυμα για την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων πέρασε και η Γερμανίδα Καγκελάριος την περασμένη Παρασκευή κατά τη σύντομη επίσκεψη της στην Κύπρο.

Τονίζεται ότι μπορεί η Κύπρος να είναι μικρή χώρα, ωστόσο έχει γίνει ένα από τα πιο προβληματικά σημεία στην παγκόσμια πολιτική σκηνή.