Hellenic Business

Σ' εμάς και στο μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου φαντάζουν ως παράξενα εκλογικά ήθη και έθιμα. Είναι όμως παραδόσεις στην πολιτική ζωή των ΗΠΑ, που τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια εδώ και δεκαετίες κάθε φορά που οι Αμερικανοί πάνε στις κάλπες να ψηφίσουν για πρόεδρο.

Ας ρίξουμε μια ματιά στα 10 αξιοπερίεργα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών:

1. Γιατί οι εκλογές γίνονται πάντα Τρίτη;

Είναι μια παράδοση από το 1845. Οι προεδρικές εκλογές γίνονται πάντα «την Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου». Ο λόγος είναι η δυσκολία που υπήρχε παλαιά στις μετακινήσεις. Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι ΗΠΑ ήταν κυρίως έθνος αγροτών: το Σάββατο ήταν εργάσιμη ημέρα στο αγρόκτημα, την Κυριακή ο κόσμος πήγαινε στην εκκλησία οπότε ούτε λόγος για μετακίνηση, και η Τετάρτη ήταν ημέρα της εμποροπανήγυρης. Διάλεξαν λοιπόν την Τρίτη, ώστε να υπάρχει χρόνος (από τη Δευτέρα) για να ταξιδέψουν οι ψηφοφόροι μέχρι τα, συχνά απομακρυσμένα, εκλογικά τμήματα.

2. Γιατί οι υποψήφιοι αποφεύγουν τα γυαλιά ηλίου;

Επειδή, σύμφωνα με τους επικοινωνιολόγους, όταν ο κόσμος δεν βλέπει τα μάτια σου, σε εμπιστεύεται λιγότερο. Τα γυαλιά ηλίου ορθώνουν ένα συμβολικό φράγμα ανάμεσα στον υποψήφιο και τους πολίτες, λένε οι ειδικοί.

3. Στη Νεβάδα μπορείς να ψηφίσεις τον «κανένα»

Από το 1976, αυτή η Πολιτεία επιτρέπει στους ψηφοφόρους να προτιμήσουν την επιλογή «κανέναν από τους ανωτέρω» που υπάρχει στο ψηφοδέλτιο.

4. Ο αντίχειρας του Ομπάμα

Έγινε σημείο κατατεθέν του στις ομιλίες και τα ντιμπέιτ. Ο πρόεδρος έσφιγγε την γροθιά, με σηκωμένο τον αντίχειρα, κάθε φορά που έδινε έμφαση σε ένα θέμα. Με όρους επικοινωνίας, αυτή η χειρονομία δείχνει ότι ο ηγέτης είναι δυναμικός, ξέρει τι θέλει και είναι αποφασισμένος να το κάνει. Στο επίπεδο του υποσυνειδήτου, ο αντίχειρας είναι φαλλικό σύμβολο ανδρισμού.

5. Μια φορά κυβερνήτης, για πάντα κυβερνήτης

Ο Ρόμνεϊ ήταν κυβερνήτης της Μασαχουσέτης για τέσσερα χρόνια. Η θητεία του έληξε πριν από έξι χρόνια. Και όμως τον αποκαλούν ακόμη «κυβερνήτη». Ομοίως, οι πρώην προέδροι των ΗΠΑ είναι πάντα «πρόεδροι», και οι πρώην πρόεδροι της Βουλής των Αντιπροσώπων είναι επίσης πάντα «πρόεδροι». Πρόκειται για παράδοση που δείχνει σεβασμό για όσους κατείχαν υψηλά αξιώματα στη δημοκρατία.

6. Ο χαμένος των εκλογών μπορεί να μπει τον Λευκό Οίκο

Το είδαμε το 2000. Ο Τζορτζ Μπους έχασε την λαϊκή ψήφο αλλά έγινε πρόεδρος. Εχει συμβεί τέσσερις φορές στην αμερικανική ιστορία, επειδή ο νικητής πρέπει να έχει την πλειοψηφία των ψήφων των εκλεκτόρων, όχι των ψηφοφόρων. Πρόεδρος εκλέγεται όποιος εξασφαλίσει τις 270 από τις 538 ψήφους των εκλεκτόρων.

7. Πρόεδρος ο Ρόμνεϊ, αντιπρόεδρος ο... Μπάϊντεν; Πιθανόν!

Είναι εξαιρετικά απίθανο, όχι όμως και αδύνατον, να εκλεγεί πρόεδρος ο Ρεπουμπλικάνος Μιτ Ρόμνεϊ και να επανεκλεγεί αντιπρόεδρος ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν. Βάσει του Συντάγματος, αν υπάρξει ισοπαλία στο κολέγιο των 538 εκλεκτόρων, το αποτέλεσμα κρίνεται στην Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία έχει 435 έδρες. Την ελέγχουν οι Ρεπουμπλικάνοι, οπότε θα εκλέξει τον Ρόμνεϊ. Αλλά επίσης βάσει του Συντάγματος, η Γερουσία εκλέγει αντιπρόεδρο. Εκεί έχουν την πλειοψηφία οι Δημοκρατικοί, οπότε θα εκλέξουν τον Μπάιντεν.

8. Γιατί αυτή η μανία με την προσφώνηση «Φίλοι!» («folks»);

Δεν υπάρχει ομιλία μπροστά σε κοινό στην οποία ο κάθε υποψήφιος να μην χρησιμοποιεί δεκάδες φορές τη λέξη «φίλοι» («folks»). Ο λόγος είναι επικοινωνιακός, για να δημιουργείται μεγαλύτερη οικειότητα και να κάνει τον υποψήφιο να φαίνεται πιο ζεστός, και ανθρώπινος.

9. Μόνο ένας στους τρεις μετράει

Στις 6 Νοεμβρίου, το αποτέλεσμα θα το κρίνει, στην πραγματικότητα, το εν τρίτο του πληθυσμού των ΗΠΑ. Οι περισσότερες Πολιτείες, ανάμεσά τους οι τέσσερις από τις πέντε πολυπληθέστερες, είναι τόσο «ασφαλείς» υπέρ των Δημοκρατικών ή των Ρεπουμπλικάνων, που οι υποψήφιοι δεν κάνουν καν προεκλογική εκστρατεία εκεί. Επομένως πρόεδρο εκλέγει το 30% του αμερικανικού λαού που ψηφίζει στις αμφίρροπες Πολιτείες, όπως είναι το Οχάιο.

10. Στη Βόρεια Ντακότα, ψηφίζουν χωρίς εκλογικούς καταλόγους!

Είναι η μόνη Πολιτεία που έχει αυτό το σύστημα στις ΗΠΑ. Κατήργησε τους καταλόγους το 1951 επικαλούμενη «τον αγροτικό χαρακτήρα και τις πολύ μικρές περιφέρειες». Δικαίωμα του εκλέγειν έχουν όλοι οι πολίτες των ΗΠΑ άνω των 18 ετών που έχουν ζήσει στην συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια για τουλάχιστον 30 ημέρες. Χρειάζεται να επιδείξουν ταυτότητα, μόνο αν δεν τους (ανα)γνωρίζει κάποιος από την εφορευτική επιτροπή.