Hellenic Business

Όσοι γνωρίζουν από κοντά τον Γιάννη Στουρνάρα έχουν διαπιστώσει πως πρόκειται για έναν ήρεμο χαρακτήρα που πολύ σπάνια ξεφεύγει από τα όρια. Κάποιοι λένε ότι διαχειρίζεται άριστα τον όποιο θυμό του και την όποια οργή του και δεν την εξωτερικεύει. Και όμως, το απόγευμα της Τετάρτης, ο υπουργός Οικονομικών «βγήκε από τα ρούχα του» και σε έντονο ύφος είπε στον Πολ Τόμσεν: «Έως εδώ, δεν έχω άλλες προσφορές».

Τι ήταν όμως αυτό που εξόργισε τον κ. Στουρνάρα και γιατί ο μέχρι πρότινος πραγματιστής και προσγειωμένος Πολ Τόμσεν ζητά στην παρούσα χρονική στιγμή, μετ' επιτάσεως, την οικονομική «εξόντωση» μισθωτών και συνταξιούχων;

Ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Στουρνάρας, πριν αναλάβει τα καθήκοντα του και ως γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ γνώριζε πολύ καλά τον Π. Τόμσεν, είτε από εκδηλώσεις στις οποίες είχαν εμφανιστεί από κοινού, είτε σε θεσμικές επαφές που είχαν. Μάλιστα οι απόψεις των δύο, σε πάρα πολλά σημεία ήταν ταυτόσημες. Οι πολέμιοι του Γ. Στουρνάρα μάλιστα έφταναν και στο σημείο να τον κατηγορούν ότι απηχεί τις απόψεις του ΔΝΤ, ερμηνεύοντας τη σταθερή του θέση για τις διαρθρωτικές αλλαγές.

Στα περίπου δυόμισι χρόνια που ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Τρόικα βρίσκεται στην Ελλάδα, όλοι όσοι τον έχουν παρακολουθήσει έχουν διαπιστώσει ότι είναι κατά της λογικής που επικράτησε η όποια δημοσιονομική προσαρμογή να προέρχεται από μισθούς και συντάξεις. Πολλές φορές έχει πει ότι οι κατηγορίες αυτές έχουν φτάσει στα όριά τους, όπως επίσης ότι τασσόταν ενάντια στη συνεχή αύξηση της φορολογίας. Μιλούσε μάλιστα με θαυμασμό για τις προσπάθειες των Ελλήνων και εξέφραζε την άποψη ότι οι Έλληνες θα τα καταφέρουν.

Ο πρώτος άνθρωπος που ήρθε σε επαφή μαζί του, από την ελληνική πλευρά, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, έχει εκμυστηρευτεί σε κατ' ιδίαν συζητήσεις ότι πρόκειται για άνθρωπο πολιτικά σκεπτόμενο, που γνωρίζει άριστα τη λειτουργία της Οικονομίας και μοναδικός του στόχος είναι η ανόρθωσή της και όχι η εξόντωση μισθωτών και συνταξιούχων.

Η στάση όμως αυτού του ανθρώπου, που μπορεί η κοινωνία να τον αντιπαθούσε για ευνόητους λόγους, αλλά όσοι συνεργάστηκαν μαζί του μάλλον τον συμπαθούσαν και τον θαύμαζαν, άλλαξε άρδην. Οι απαιτήσεις του συνεχώς αυξάνονταν, λες και είχε ως στόχο, όπως λένε παράγοντες που κάθισαν στον ίδιο τραπέζι τον τελευταίο μήνα, «να μην υπάρξει συμφωνία». Και ο τόνος της φωνής του ήταν διαφορετικός, αγενής και απαξιωτικός.

«Έκρηξη» Στουρνάρα

Η στάση του αυτή ανάγκασε τον Γιάννη Στουρνάρα να εκραγεί στις παράλογες απαιτήσεις του και να πει ότι υπό αυτές τις συνθήκες δεν πρόκειται να παραμείνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ζητούσε από την ελληνική πλευρά να αυξήσει ακόμη περισσότερο της περικοπές από μισθούς και συντάξεις, ώστε οι περικοπές 6,5 δισ. από αυτά να ανέβουν στα 9 δισ. Κυβερνητικός παράγοντας που είδε το συμβάν έλεγε ότι «δεν έχω ξαναδεί τον Γιάννη Στουρνάρα τόσο έξαλλο και προς στιγμήν φοβήθηκα ότι θα τιναχθεί η διαπραγμάτευση στον αέρα». Η πυροσβεστική παρέμβαση του Ματίας Μορς (εκπρόσωπος της ΕΕ στην Τρόικα) αποσόβησε το «ναυάγιο».

Η στάση του Πολ Τόμσεν δεν έχει εκπλήξει μόνο την ελληνική πλευρά, αλλά και τους άλλους δύο της Τρόικα. Τι συμβαίνει άραγε; Και ποιοι είναι οι λόγοι της αιφνίδιας και αναίτιας αλλαγής στάσης;

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι αυτή είναι απόρροια της αλλαγής στάσης του ΔΝΤ συνολικά απέναντι στο ευρωπαϊκό πρόβλημα χρέους. Καλά πληροφορημένες πηγές σημειώνουν ότι η ηγεσία του ΔΝΤ υπό την πίεση μελών όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή θεωρούν λάθος την εμπλοκή του Ταμείου στα εσωτερικά της Ευρωζώνης, η οποία και εν δυνάμει μπορεί να κοστίσει ακριβά. Σημειώνουν μάλιστα ότι πυκνώνουν, στο εσωτερικό του ΔΝΤ οι φωνές που λένε ότι έχει χαθεί ο προσανατολισμός του και διακυβεύεται ο ρόλος του. Το ΔΝΤ υποστηρίζουν δημιουργήθηκε να στηρίζει φτωχές χώρες και όχι χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα ή προβλήματα χρέους. Εδώ να υπενθυμίσουμε ότι η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ προ μηνών είχε πει ότι «ενδιαφέρομαι περισσότερο για τα παιδιά του Νίγηρα που δεν έχουν χρήματα να πάνε στο σχολείο, από τους Έλληνες». Η δήλωσή της τότε είχε ερμηνευτεί ως «επίθεση» στην Ελλάδα, αλλά τώρα κάποιος μπορεί να πει ότι σκιαγραφούσε μία αλλαγή στάσης του Ταμείου.

Η άλλη αιτία, για τη μεταστροφή Τόμσεν, μπορεί να σχετίζεται και με θέση του Ταμείου για νέο «κούρεμα» στο ελληνικό χρέος, ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο. Σύμφωνα με το καταστατικό του, για να βοηθήσει μία χώρα θα πρέπει το χρέος να είναι βιώσιμο ή να γίνονται όλες εκείνες οι παρεμβάσεις, ώστε να καταστεί βιώσιμο. Ίσως λοιπόν στο ΔΝΤ έχουν αποφασίσει ότι για να συνεχίσουν να στηρίζουν χρηματοδοτικά την Ελλάδα, θα πρέπει να υπάρξει νέο haircut, αλλά αυτή την φορά στα δάνεια του επίσημου τομέα, δηλαδή της ΕΚΤ και των χωρών που δάνεισαν την Ελλάδα μέσω των δύο τελευταίων δανειακών συμβάσεων.