Hellenic Business

Από τους οργισμένους συνταξιούχους μέχρι τους μιγάδες τρίτης γενιάς -

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι το παλαιότερο και πλέον ακλόνητο στερεότυπο των Γερμανών είναι ότι οι κάτοικοι του ευρωπαϊκού νότου είναι «τεμπέληδες». Υπάρχουν όμως και άλλα, νεότερα στερεότυπα, τα οποία φαίνεται ότι εδραιώνονται όλο και περισσότερο στην κοινωνία της οικονομικής «ατμομηχανής» της Ευρώπης. Τα κατέγραψε, σε έξι νέες «δημογραφικές» κατηγορίες, η βρετανική εφημερίδα Guardian: από οργισμένους συνταξιούχους και «πειρατές» ψηφοφόρους μέχρι αριστοκράτες των ΜΜΕ και μιγάδες Γερμανούς τρίτης γενιάς.

«Βουτμπέργκερ»: Αγανακτισμένοι παλαιάς κοπής

Στη Γερμανία οι διαδηλώσεις δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, όμως αυτοί οι «Βουτμπέργκερ» (Wutburger) είναι διαφορετικοί. Τα μέλη της ομάδας, στην πλειοψηφία τους μέσης και τρίτης ηλικίας που είχαν κατέβει για πρώτη φορά στους δρόμους τον Μάη του '68, είναι «συντηρητικοί και εύποροι», όπως τους περιγράφει ένας δημοσιογράφος της Spiegel ο οποίος τους έζησε από κοντά. Και διαμαρτύρονται για όλους και για όλα: τους «τεμπέληδες Έλληνες, τους διεφθαρμένους Γερμανούς γραφειοκράτες και τους μετανάστες που ενώ μένουν στη χώρα, δεν μαθαίνουν τη γλώσσα στα παιδιά τους. Στην πραγματικότητα, ανησυχούν απλώς για το μέλλον των συντάξεών τους.

Οργανική μπουρζουαζία των πόλεων

Η δεκαετία του '80 είδε την άνθηση του «οικολόγου» που μάχεται εναντίον της πυρηνικής ενέργειας και τρέφεται με σόγια και φρούτα. Τριάντα χρόνια μετά, το πρότυπο αυτό αντικαταστάθηκε από το κοινωνικό στερεότυπο του «οργανικού αστού» που ζει στο κέντρο των μεγαλουπόλεων, ανακυκλώνοντας προσεκτικά και τακτικά τα απορρίμματα του, επιλέγοντας έναν παροχέα ενέργειας από ανανεώσιμη πηγή και πίνοντας αποκλειστικά οργανική λεμονάδα ή πορτοκαλάδα. Αυτό όμως είναι και το όριο στο οποίο προτίθεται να φτάσει.

Πειρατές ψηφοφόροι

Το κόμμα των Πειρατών μπορεί να πήρε ενδημικές ευρωπαϊκές διαστάσεις, αλλά προς το παρόν μόνο στη Σκανδιναβία και στη Γερμανία έχει γιγαντωθεί τόσο πολύ. Τον περασμένο Μάιο είχε καταγραφεί ως το 11% της πρόθεσης ψήφου του γερμανικού εκλογικού σώματος. Ο (στερεο)τυπικός ψηφοφόρος των Πειρατών είναι ηλικίας 18-29, με ανώτατη εκπαίδευση, που έχει σπουδάσει γραφίστικη ή προγραμματισμό Η/Υ και δεν έχει σταθερό εισόδημα, με αποτέλεσμα να δανείζεται συχνά-πυκνά από τους γονείς του. Θεωρεί πως μια αρμονική ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι απείρως καλύτερη από την προοπτική μιας απαιτητικής καριέρας στο αντικείμενο των σπουδών του και υιοθετεί τη βασική εξαγγελία του προγράμματος του κόμματος για «ένα μίνιμουμ βασικό εισόδημα για κάθε μέλος του κοινωνικού ιστού».

Αριστοκράτες των μίντια

Μπορεί στη Γερμανία οι γαλαζοαίματοι να είναι λιγότερο ευπρόσδεκτοι σε σχέση με τη Βρετανία, όμως η χώρα συνεχίζει να αρέσκεται στο κουτσομπολιό σχετικά με γόνους αριστοκρατών που υποπίπτουν σε παροιμιώδεις γκάφες. Ο πρίγκιπας Ερνέστος Αύγουστος του Ανόβερο πιάστηκε επ' αυτοφώρω να ουρεί πίσω από το τούρκικο περίπτερο της έκθεσης Expo 2000, ο Φέρφριντ φον Χοχεντσόλερν νυμφεύτηκε ένα μοντέλο που πόζαρε γυμνό σε διαφήμιση για ρούχα, ενώ ο πρίγκιπας Μάρκους φον Ανχάλτ είναι ιδιοκτήτης μιας αλυσίδας οίκων ανοχής. Όλοι αυτοί -και πολλοί ακόμη- απασχολούν τα γερμανικά ΜΜΕ με τα καμώματα τους -και δεν είναι και λίγα.

Μικτής καταγωγής Γερμανοί

Το 2010 η γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ είχε δηλώσει πως «η πολυπολιτισμικότητα απέτυχε παταγωδώς», παρόλο που αυτό είναι κάτι παραπάνω από πασίδηλο σε κάθε πόρο της γερμανικής κοινωνίας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Sinus της Χαϊδελβέργης, υπάρχει ένα κυρίαρχο γκρουπ Γερμανών δεύτερης και τρίτης γενιάς (με τούρκικη, κυρίως, καταγωγή) που, ενώ ακολουθούν δυτικό lifestyle, έχουν γερμανικές συνήθειες, χωρίς να ξεχνάνε τις εθνικές τους καταβολές. Το στερεότυπο αυτό, που βρίσκει τον εκπρόσωπο του στον γερμανό ποδοσφαιριστή, τούρκικης καταγωγής, Μεσούτ Εζίλ: μιλάει τουρκικά με γερμανική προφορά και νοικιάζει πανάκριβα γερμανικά αυτοκίνητα προκειμένου να επισκεφτεί τους συγγενείς του στη Τουρκία.

Bossi Ossi: Οι «ξερόλες»

Τον καιρό της «ψύχρας» ανάμεσα στις δύο, ενωμένες πλέον, Γερμανίες, οι κάτοικοι της δυτικής παραδέχονταν πως δεν θα εμπιστεύονταν ποτέ σε κανέναν ανατολικό να καταλάβει διοικητικές θέσεις. Εκτοτε, υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός ανάμεσα στους «ανώτερους» και «ξερόλες» (Βesser-Wessi) δυτικογερμανούς και τους «παθητικούς» και γκρινιάρηδες (Jammer-Ossi) ανατολικούς, στερεότυπα που καταρρίφθηκαν με την άνοδο στην εξουσία της -ανατολικογερμανίδας- Μέρκελ στην καγκελαρία. Δεν είναι τυχαίο πως τα τελευταία 10 χρόνια οι περισσότερες επιτελικές θέσεις στον τομέα των επιχειρήσεων και της πολιτικής ζωής καταλήφθηκαν από γυναίκες ανατολικογερμανικής καταγωγής, όπως αντίστοιχα και το 45% των διοικητικών θέσεων στο γερμανικό δημόσιο.