Hellenic Business

Δέχεται πάνω από 3.000 κλήσεις σε ετήσια βάση -

Η 10η Σεπτεμβρίου έχει οριστεί διεθνώς ως «παγκόσμια ημέρα πρόληψης της αυτοκτονίας». Επομένως, το ζήτημα των αυτοχειριών θα βρεθεί ξανά στην επικαιρότητα, όπως άλλωστε έχει συμβεί αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα. Για τους ανθρώπους που εργάζονται στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της οργάνωσης «Κλίμακα» είναι μια μέρα όπως όλες οι άλλες.

Εδώ είναι η βάση της 24ωρης γραμμής 1018, λειτουργεί 5 χρόνια τώρα και στην οποία μπορούν ανώνυμα να απευθυνθούν άνθρωποι που έχουν σκεφτεί την αυτοχειρία ως επιλογή.

«Κατά μέσο όρο δεχόμαστε 10 έως 20 τηλεφωνήματα την ημέρα. Συνήθως πρόκειται για ανθρώπους που εξετάζουν όντως σοβαρά το ενδεχόμενο να βάλουν τέλος στη ζωή τους», λέει η κυρία Ελένη Μπεκιάρη ειδικευόμενη ψυχίατρος στο Κέντρο Ημέρας.

Η πρώτη αντίδρασή τους διαφέρει από περίπτωση σε περίπτωση. «Άλλοι παίρνουν με φωνή που κλαίει, άλλοι διστάζουν να μιλήσουν, υπάρχουν ακόμα και περιπτώσεις ανθρώπων που εμφανίζονται επιθετικοί. Σου λένε "τι μπορείς να κάνεις εσύ για μένα;".

Προσπαθούμε σε πρώτη φάση να τους ηρεμήσουμε, και εν συνεχεία να τους πείσουμε να έρθουν από εδώ ώστε να συζητήσουν τα θέματα τους με κάποιον ειδικό». Αυτά τα πέντε χρόνια έχουν αποτραπεί εκατοντάδες αυτοκτονίες «όμως υπήρξαν και τρεις περιπτώσεις ανθρώπων που είχαν έρθει στο κέντρο αλλά τελικά πραγματοποίησαν την απειλή τους», λέει η κυρία Μπεκιάρη.

Συνολικά το 2010, το Κέντρο Πρόληψης κατέγραψε 2.500 κλήσεις που κρίθηκαν σοβαρές. Το 2011 ο αριθμός αυτός ήταν 3.200, ενώ τα ως τώρα στοιχεία για τη φετινή χρονιά δείχνουν αυξητική τάση. Η κυρία Μπεκιάρη αποδίδει αυτή την αύξηση «τόσο στην επιδείνωση της κοινωνικής πραγματικότητας αλλά και στο γεγονός πως η γραμμή μέσα στην πενταετία που λειτουργεί έχει γίνει αρκετά γνωστή».

Το 54% από όσους ζήτησαν βοήθεια από το 1018 ήταν γυναίκες, ενώ το συνηθέστερο ηλικιακό φάσμα ήταν τα 30-49 έτη (56%). Το 63% των κλήσεων έγινε από την Αττική και ακολουθούν η Κρήτη (16% των κλήσεων) και η Κεντρική Μακεδονία (8% των κλήσεων).

Το 59% των κλήσεων έγινε από ανθρώπους που ήθελαν να μιλήσουν για προσωπικό τους θέμα, ενώ το 41% απευθύνθηκε στη Γραμμή ζητώντας βοήθεια για οικείο πρόσωπο (συγγενή, φίλο ή συνάδελφο) που είχε ήδη κάνει απόπειρα ή για το οποίο υπήρχε ο φόβος ότι θα αυτοκτονήσει.

Σύμφωνα με τα στοιχειά που παραθέτει η «Κλίμακα» στο 61% διαπιστώθηκε ενεργός αυτοκτονικός ιδεασμός (με ή χωρίς σχέδιο), το 18% είχε κάνει κάποια απόπειρα αυτοκτονίας στο παρελθόν, ενώ το 28% ανέφερε τα οικονομικά προβλήματα ως κύριο ψυχοπιεστικό παράγοντα.

Εργασία σημαίνει ψυχική υγεία

Η άμεση συσχέτιση οικονομικών συνθηκών και επιπτώσεων στην ψυχική υγεία μιας κοινωνίας έχει επανειλημμένως επισημανθεί από διεθνείς έρευνες. Σύμφωνα με μελέτη σε 26 χώρες κράτη-μέλη της Ε.Ε. κατά την περίοδο 1970-2007, αύξηση του δείκτη της ανεργίας κατά μία ποσοστιαία μονάδα μεταφράζεται σε περίπου 0,8% αύξηση των αυτοκτονιών στις ηλικίες κάτω των 65 ετών.

Επιπρόσθετα, μία αύξηση μεγαλύτερη του 3% στο δείκτη ανεργίας επιφέρει αύξηση της τάξης του 4,45 % στις αυτοκτονίες μίας χώρας, με τον αντίκτυπο να είναι ισχυρότερος στις καθαρά παραγωγικές ηλικίες (30-44 ετών) του ανδρικού πληθυσμού.

«Έχει επίσης σημασία να ειπωθεί πως ο αριθμός των αυτοκτονιών σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι μεγαλύτερος από αυτόν που τελικά ανακοινώνεται. Και αυτό, γιατί δεν είναι πάντα εύκολο να εξακριβωθεί αν ένα ατύχημα προκλήθηκε σκόπιμα από το θύμα του.

Την ίδια στιγμή ο στιγματισμός για κοινωνικούς και θρησκευτικούς λόγους του αυτόχειρα παραμένει ως φαινόμενο, επομένως δεν είναι σπάνιο οι συγγενείς να προσπαθήσουν να αποκρύψουν την αυτοκτονία», επισημαίνει η κ. Μπεκιάρη.

«Παρέχουμε υπηρεσίες που πρέπει να καλύπτει το κράτος»

Αυτές τις μέρες γίνεται αρκετή συζήτηση για τις ΜΚΟ και τις χρηματοδοτήσεις τους. Σύμφωνα με την κυρία Όλγα Θεοδωρικάκου, Υπεύθυνη Μονάδων Προγραμματισμού & Παρακολούθησης Υλοποίησης Έργων «οι εργαζόμενοι στο Κέντρο Ημέρας Πρόληψης Αυτοκτονιών είναι περίπου πέντε μήνες απλήρωτοι.

Τα προγράμματα της Κλίμακας (τα οποία χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά και ευρωπαϊκά προγράμματα) εξυπηρετούν συνολικά πάνω από 3000 άτομα, ένα μεγάλο ποσοστό εκείνων είναι πρώην τρόφιμοι ψυχιατρικών ιδρυμάτων που έφυγαν από εκεί στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Αν σταματήσουμε να λειτουργούμε είτε αυτοί οι άνθρωποι θα μείνουν στο δρόμο, είτε θα επιστρέψουμε σταδιακά στην εποχή των ασύλων».