Hellenic Business

Ποιήματα 7 Γερμανών λογοτεχνών, εμπνευσμένα από την αρχαία Ελλάδα, φιλοξενεί η εφημερίδα "Die Zeit" -

Τα χνάρια του νομπελίστα Γκίντερ Γκρας ακολουθούν επτά ομότεχνοί του, οι οποίοι, όπως γράφει η εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit» δείχνουν «πώς αρχαιότητα και επικαιρότητα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους στα ποιήματα».

Πρόσφατα ο Γκίντερ Γκρας δημοσίευσε ένα ποίημα για την Ελλάδα στη «Süddeutsche Zeitung», το οποίο προκάλεσε θόρυβο: Μετά τις έντονες συζητήσεις γύρω από το επικριτικό για το Ισραήλ ποίημα του νομπελίστα ποιητή, το οποίο είχε δημοσιευθεί τον Απρίλιο στην ίδια εφημερίδα, ο Γκρας καταφέρθηκε αυτή τη φορά, και πάλι σε πολεμικούς τόνους, εναντίον της ελλιπούς ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς τους πάσχοντες Έλληνες προγόνους.

«Στιγματίζεται σαν σκέτος οφειλέτης» μια «χώρα χωρίς δικαιώματα» έγραψε. «Ό,τι με την ψυχή αναζητούσες και το βρήκες, τ΄ απαξιώνεις τώρα σαν σκουπίδι».

Ένα ποίημα για την Ελλάδα ήταν και είναι ένα παράδοξο εγχείρημα, γράφει η «Die Zeit». Ο αρκαδικός νοσταλγικός τόπος ήδη τον 18ο αιώνα, όταν οι Γερμανοί κλασικοί προσέτρεχαν εκεί, δεν ήταν τίποτα άλλο παρά αποκύημα της φαντασίας. Η επιστροφή στην ήδη χαμένη αρχαιότητα λειτούργησε σαν σύνδεση του ουτοπικού στοιχείου με το ταξικό κράτος και σαν έμμεση υπονόμευσή του.

Αλλά το ιδεαλιστικό πλεόνασμα, με το οποίο περιεβλήθη η αρχαιότητα, ήταν τόσο έκδηλο, ώστε ούτε οι ίδιοι οι ποιητές δεν το εμπιστεύτηκαν απόλυτα. Ειρωνικά ο ίδιος ο Γκαίτε αποκαλούσε το θεατρικό έργο του «Ιφιγένεια εν Ταύροις» «διαβολεμένα ανθρωπιστικό». Επομένως, κάθε ποιητής που γράφει για την Ελλάδα τολμά έκτοτε μια δελεαστική άσκηση ακροβασίας. Αναπόφευκτα το έργο αποκτά χαρακτηριστικά ευχολόγιου και μικρής σχέσης με την πραγματικότητα, συμφιλίωσης και βίας, ελευθερίας και δεσμών του πολιτικού παρόντος. Δύσκολα μπορεί να ισχύσει κάτι διαφορετικό και σήμερα στο υπόβαθρο της ελληνικής κρίσης.

Η εφημερίδα ζήτησε από γνωστούς ποιητές να γράψουν ποίηση για την Ελλάδα όχι ως αντίδραση στον Γκρας όπως επισημαίνει, αλλά με σημείο αναφοράς την αισθητική της αξία. Με χιουμοριστική ή σοβαρή διάθεση, παιχνιδιάρικα ή αυστηρά: Η αρχαιότητα ως λογοτεχνικό πεδίο τριβών, ως μυθική απαρχή της Ευρώπης, ως ύλη για τη διάγνωση της εποχής, παραμένει λογοτεχνικά αστείρευτη. Όποιος γράφει σήμερα ποίηση για την Ελλάδα, παρατηρεί η εφημερίδα, συνεχίζει να εννοεί ή ένα μακρινό παρελθόν ή ένα μακρινό μέλλον και μόνο μέσω της εξής παράκαμψης: του παρόντος μας.

Οι επτά λογοτέχνες είναι η Sibylle Lewitscharoff (Ελληνικοί ελιγμοί), ο Martin Walser (Σε όσους γεννιούνται σήμερα), ο Michael Buselmeier (Αχέρων), ο Mirko Bonne (Φολέγανδρος), ο Durs Grünbein (Εκλογή), η Nora Bossong (Σύντομο άσυλο) και Franzobel (Κοπετός στην Αθήνα).