Hellenic Business

Οι ζημιές των ισπανικών τραπεζών θυμίζουν την περίπτωση της Ιρλανδίας

Τον ασκό του Αιόλου άνοιξε η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι στην Ισπανία με την απόφαση να κρατικοποιηθεί η τέταρτη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας και η πλέον εκτεθειμένη στην αγορά στεγαστικών δανείων. [ βλ. σχετικά εδώ]

Η «τονωτική ένεση» του δημοσίου στην Bankia εγείρει τώρα νέους φόβους καθώς πολλοί εκτιμούν ότι και άλλες τράπεζες θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Aκόμα πιο ανησυχητικές είναι οι αναλύσεις οικονομολόγων και χρηματοπιστωτικών οίκων που συγκλίνουν στο ότι η διάσωση του πιστωτικού κλάδου με δημόσιο χρήμα θα έχει ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα με την αντίστοιχη διαδικασία στην Ιρλανδία: η δημοσιονομική κατάσταση της Ισπανίας, θα επιδεινωθεί, το κόστος δανεισμού στις αγορές θα αγγίξει απαγορευτικά ποσοστά και η Μαδρίτη θα οδηγηθεί στη στενωπό του μνημονίου.

Άλλωστε τα προβλήματα για την κεντροδεξιά κυβέρνηση Ραχόι δεν εξαντλούνται στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η τέταρτη σε μέγεθος οικονομία της ευρωζώνης διανύει -και πάλι μετά το 2009- περίοδο ύφεσης καθώς από τα τέλη του έτους ο ρυθμός ανάπτυξης έχει υποχωρήσει σε αρνητικό επίπεδο. Η ανεργία ξεπερνά το 24%, η εσωτερική ζήτηση παραμένει αναιμική και το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου κυμαίνεται στο 6% ενώ ακόμα και ο αναθεωρημένος στόχος μείωσης του ελλείμματος στο 5,3% στο τέλος του έτους μοιάζει ανέφικτος με δεδομένο τον «εκτροχιασμό» των δημοσιονομικών στις περισσότερες από τις 17 αυτόνομες περιφέρειες της χώρας.

Πάντως η όγδοη κατά σειρά κρατικοποίηση τράπεζας μετά το 2009 δείχνει ότι ο χρηματοπιστωτικός κλάδος και μαζί με αυτόν η στεγαστική αγορά και οι κατασκευές παραμένουν οι μεγάλοι ασθενείς της οικονομίας, τέσσερα χρόνια μετά το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων που πυροδότησε η παγκόσμια κρίση.

Τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών στη στεγαστική αγορά ξεπερνούν τα 184 δισ. ευρώ από το σύνολο των 300 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 30% του ΑΕΠ.

Ο οίκος Moody's εκτιμά ότι οι συνολικές ζημιές των τραπεζών αγγίζουν τα 300 δισ. ευρώ ενώ το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πολιτικών Μελετών ανεβάζει το ποσό στα 380 δισ. ευρώ. Ακόμα και αν αυτά τα ποσά είναι υπερβολικά η πραγματικότητα είναι ότι οι ισπανικές τράπεζες χρειάζονται πολύ περισσότερα από τα 86 δισ. ευρώ που διέθεσε το Δουβλίνο για την ενίσχυση των προβληματικών τραπεζών.

Ωστόσο η στήριξη των τραπεζών από το δημόσιο ήταν μονόδρομος. Η Μαδρίτη δεν μπορούσε να αφήσει τη Bankia να καταρρεύσει καθώς είναι ακόμα «νωπές» οι μνήμες από το προηγούμενο της αμερικανικής Lehman Brothers. Άλλωστε η έκθεση του ΔΝΤ που διέρρευσε την περασμένη εβδομάδα ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει «άμεσα και αποτελεσματικά σε εξυγίανση των αδύναμων ιδρυμάτων» με κεφάλαια από το δημόσιο ταμείο.

Ο Ραχόι είχε εμμέσως προαναγγείλει τις κινήσεις τους στην αρχή της εβδομάδας δηλώνοντας ότι «το τελευταίο πράγμα που θέλουμε είναι ο δημόσιος δανεισμός» προσθέτοντας ότι «αν αυτό απαιτηθεί για τη διάσωση του ισπανικού τραπεζικού συστήματος, δεν θα το αποφύγουμε». Το πρόβλημα (εκτός από τη Bankia) εντοπίζεται στα μικρότερα ταμιευτήρια και τις τράπεζες που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο και διαθέτουν ελάχιστα περιουσιακά στοιχεία προς πώληση προκειμένου να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Ακόμα όμως και οι μεγαλύτεροι όμιλοι έχουν συσσωρεύσει από κατασχέσεις πλήθος ακινήτων τα οποία δεν μπορούν να διαθέσουν σε επενδυτές καθώς το ενδιαφέρον έχει μειωθεί ενώ οι τιμές τους υποχωρούν διαρκώς. «Όσο επιδεινώνεται η οικονομική κατάσταση της οικονομίας τόσο χειροτερεύει η ποιότητα του χαρτοφυλακίου των τραπεζών» δηλώνει στο Bloomberg ο αναλυτής της Nomura στην Μαδρίτη Ντάρα Κουίν.

«Η Ισπανία θα γίνει η επόμενη Ιρλανδία» προσθέτει στο ίδιο πρακτορείο ο αμερικανός αναλυτής Μάρσαλ Άουερμπακ.

Διαβάστε επίσης: Φόβοι "ιρλανδοποίησης" της Ισπανίας