Hellenic Business

Έντονο προβληματισμό για την υλοποίηση του νέου Μνημονίου δημιουργούν -εντός και εκτός Ελλάδας- οι αναθεωρημένες προβλέψεις του μακροοικονομικού σεναρίου για τη χώρα μας, που προβλέπει ύφεση τουλάχιστον έως το 2013 και ακόμη μεγαλύτερες ανάγκες χρηματοδότησης του δημόσιου χρέους. Με βάση το νέο σενάριο που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτός από ύφεση της τάξης του 5% του ΑΕΠ για φέτος, στο Μνημόνιο υπάρχει η πρόβλεψη για ύφεση στα τρία τουλάχιστον από τα τέσσερα τρίμηνα του 2013. Η προοπτική για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μεταφέρεται επίσημα κοντά στις αρχές του 2014.

Δύσκολο το εγχείρημα για πρωτογενές πλεόνασμα

Κάτι τέτοιο καθιστά δύσκολο, αν όχι ανέφικτο, το εγχείρημα της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού και για τον επόμενο χρόνο. Αυτό όμως από μόνο του αλλάζει τα δεδομένα και για τις προβλέψεις της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους έως το 2020 -κάτι που αποτελεί και βασικό στόχο όχι μόνο του οικονομικού προγράμματος αλλά και της συμμετοχής των ιδιωτών δανειστών στη διαγραφή κατά 50% της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους.

Τα τρία διαθέσιμα σενάρια

Στην κατεύθυνση αυτή το Euroworking group (EWG) που θα γίνει την Κυριακή, θα πρέπει να εξετάσει ποιο από τα τρία διαθέσιμα σενάρια μπορεί να ακολουθηθεί (βλέπε σχετικά εδώ). Αν δηλαδή τα χρήματα θα δοθούν απευθείας στην Ελλάδα, αν θα δοθούν ως «μέρισμα» σε όλα τα κράτη - μέλη του ευρώ ή αν θα περάσουν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).

Πάντως, χθες, τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters επικαλούμενο Γερμανό αξιωματούχο ξεκαθάριζε ότι δεν υπάρχει πια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σκέψη για "σχέδιο Β" για την Ελλάδα, με στόχο το σχέδιο να εφαρμοστεί μετά τις εθνικές εκλογές.

Υπενθυμίζεται ότι ένα τέτοιο σχέδιο προέβλεπε τη χρηματοδότηση της Ελλάδας με το ποσό των 25 - 30 δισ. ευρώ από το παλιό δάνειο των 110 δισ. ευρώ, ώστε να καλύψει τις ανάγκες για τόκους ύψους 5,7 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του χρόνου και το ομόλογο των 14,4 δισ. ευρώ που λήγει στις 20 Μαρτίου, και η χώρα να προχωρήσει στη νέα δανειακή σύμβαση σε επόμενο χρόνο.

Το αγκάθι των 325 εκατ. ευρώ

Ανώτερα στελέχη του ΥΠΟΙΚ, που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, τόνιζαν ότι το σκεπτικισμό των Βορείων της Ευρώπης σε βάρος του ελληνικού σχεδίου διάσωσης ενίσχυσε τις τελευταίες 10 ημέρες και η δυσκολία της κυβέρνησης συνεργασίας του κ. Παπαδήμου να κλείσει τα μέτρα ύψους 3,4 δισ. του νέου μνημονίου για το 2012. Ιδιαίτερα επικριτικοί ήταν οι ομόλογοι του υπουργού Οικονομικών, Ευάγγελου Βενιζέλου, σχετικά με την καθυστέρηση των τελευταίων ημερών στην εξεύρεση των μέτρων που θα καλύψουν την «τρύπα» των 325 εκατ. ευρώ που εκκρεμούσε επί τέσσερις μέρες, για να βρεθεί λύση μία ώρα πριν από την τηλεδιάσκεψη των υπουργών.

Πώς θα καλυφθεί το έλλειμμα των 325 εκατ. ευρώ

Στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο το έλλειμμα των 325 εκατ. ευρώ θα αποφασιστεί να καλυφθεί απολύτως από την εμβάθυνση ήδη υφιστάμενων μέτρων του μνημονίου, συγκεκριμένα:

- Από την εφαρμογή των περικοπών στα ειδικά μισθολόγια που μεταφέρθηκε στον Ιούλιο από τον Σεπτέμβριο που ήταν προγραμματισμένη με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση περίπου 100 εκατ. ευρώ.

- Οι αμυντικές δαπάνες θα μειωθούν περαιτέρω με στόχο την εξοικονόμηση άλλων 100 εκατ. ευρώ.

- Τα 75 από 125 εκατ. ευρώ που απομένουν καλύφθηκαν από περικοπές που φτάνουν πια το 20% στις επικουρικές συντάξεις μέσω της ενοποίησης όλων των επιμέρους Ταμείων και στις συντάξεις των ευγενών Ταμείων των ΔΕΚΟ και των τραπεζών αλλά και κάποια μικρή περικοπή των βασικών συντάξεων όλων των Ταμείων.

- Τα υπόλοιπα 50 εκατ. ευρώ θα εξασφαλιστούν από μια περαιτέρω περικοπή της φαρμακευτικής δαπάνης που υποσχέθηκε το υπουργείο υγείας μέσω της ενοποίησης και των υπολοίπων ταμείων υγείας στον ΕΟΠΠΥ.

Οι ελληνικές εκλογές

Εκτός όμως από το δημοσιονομικό σκέλος που θεωρείται βασικό για την συνέχιση του προγράμματος, πηγές του Υπουργείου Οικονομικών παραδέχονταν τον προβληματισμό και για τις επερχόμενες ελληνικές εκλογές.

Συγκεκριμένα τόνιζαν ότι οι εταίροι μας είναι σε γνώση των δημοσκοπήσεων για τις επερχόμενες εθνικές εκλογές και ανησυχούν ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο αδυναμίας σχηματισμού Κυβέρνησης ή σχηματισμού Κυβέρνησης συνασπισμού από πολλά κόμματα. Με αυτό το σκεπτικό ζήτησαν -όπως τόνιζε μετά τη συνεδρίαση ο κ. Βενιζέλος- τη συναίνεση ακόμη και των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τη συνέχιση του οικονομικού προγράμματος στο οποίο δεσμεύεται σήμερα η ελληνική Κυβέρνηση.

Αναβάθμιση της Task Force

Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η βούληση της Ευρώπης για τη μόνιμη παρουσία της τρόικας στην Αθήνα προκειμένου να ελέγχεται από κοντά η εφαρμογή του νέου οικονομικού προγράμματος. Σε ό,τι αφορά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο η μόνιμη παρουσία εξασφαλίζεται από την παρουσία στην χώρα μας της ομάδας του κ. Μπομπ Τράα o οποίος σαρώνει σχεδόν καθημερινά υπουργεία και δημόσιες υπηρεσίες συλλέγοντας πληροφορίες για τους ανωτέρους τους.

Το κενό που υπάρχει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που δεν έχει ανάλογη εκπροσώπηση στην Αθήνα φαίνεται ότι θα ανατεθεί σε στελέχη της ομάδας δράσης για την Ελλάδα του κ. Χόρστ Ράιχενμπαχ. Κάποια από τα στελέχη της ομάδας δράσης θα αναλάβουν το ρόλο των μονίμων ελεγκτών της Ελλάδας.

Τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης

Τη Δευτέρα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να δεχθούν τα επιχειρήματα της Ελλάδας και να εγκρίνουν τη νέα δανειακή σύμβαση. Μετά θα ακολουθήσει ένας αγώνας δρόμου, προκειμένου να ξεκινήσει και η εφαρμογή του προγράμματος.

Ως πρώτο βήμα θα πρέπει να αναμένεται η κατάθεση του πολυνομοσχεδίου, στο οποίο περιλαμβάνονται ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός του 2012, αλλά και οι διαρθρωτικές αλλαγές που προωθούνται με το μνημόνιο.

Αρχικά, υπήρχε η σκέψη για ξεχωριστό συμπληρωματικό προϋπολογισμό και ξεχωριστούς του δύο εφαρμοστικούς νόμους για την υλοποίηση του μνημονίου, σταδιακά από την επόμενη εβδομάδα. Ωστόσο, υπάρχει πίεση το μνημόνιο να βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει ψηφιστεί το νέο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών μέχρι και τις 27 Φεβρουαρίου, ώστε η Ελλάδα να είναι εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.

Ένα ακόμη θέμα που έπαιξε ρόλο στη συνολική ρύθμιση είναι ότι, μετά τις έντονες αντιδράσεις που υπήρξαν κατά την ψήφιση του τελευταίου πολυνομοσχεδίου του ΥΠΟΙΚ, που πέρασε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, υπάρχει η πρόθεση ο συνολικός εφαρμοστικός νόμος του μνημονίου να συζητηθεί με την κανονική διαδικασία στην ελληνική Βουλή.