Hellenic Business

του Ηρακλή Ρούπα

Προσπαθώ εναγωνίως, την περίοδο που διανύουμε, να αντιληφθώ αν πέραν της έλλειψης βούλησης, που πλέον αποτυπώνεται καθημερινά, έχει αρχίσει να διαφαίνεται κάποια τάση αντίληψης της πραγματικότητας. Προφανώς δεν θα σταθώ στις τετριμμένες επισημάνσεις περί ανάγκης αναμόρφωσης πολιτικών (και όχι μόνον) διαδικασιών, καθώς η βασική διαπίστωση είναι πως κατά την όλη διαδικασία της «εξυγίανσης» -επιβαλλόμενης ή μη- αυτό που ενεχυριάζεται σήμερα είναι ο ανθρώπινος μόχθος, η επιθυμία ανέλιξης και τα όνειρα. Πλέον φαίνεται πως η απρογραμμάτιστη κοινωνικοποίηση των ζημιών γίνεται μέθοδος  επαναπροσδιορισμού της ισχύος τόσο των πολιτικών όσο και των οικονομικών δυνάμεων σε μία προσπάθεια έναρξης ενός «νέου κύκλου». Και εδώ είναι που προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη η παρέμβαση της πολιτικής, των θεσμικών Αρχών, των φορέων της όποιας Δημοκρατίας απέμεινε έξω από τις αγορές.

Όταν δε αναφέρομαι σε παρεμβάσεις, επισημαίνω απλώς την ανάγκη εφαρμογής του αυτονόητου τόσο για τα «μεγάλα» όσο και τα «μικρά», καθότι έχουμε ξεχάσει να παίρνουμε ρίσκα και αποφάσεις ή να αξιολογούμε τα μικρά και ουσιαστικά που μπορούν να αποτελέσουν βάση στήριξης αλλά και εφαλτήριο για την επόμενη φάση. Αναφέροντας μόνο κάποια, εκτιμώ ότι προσδιορίζω το μέγεθος της ανεπάρκειας. Εξαγγέλλονται μέτρα τόνωσης της ανεργίας. Κανείς όμως δεν ασχολείται με το σημαντικό ύψος των αδιάθετων κεφαλαίων της ΕΕ για την «επαγγελματική κατάρτιση» των ανέργων. Κανείς δεν αναρωτιέται γιατί από το 2009 μένουν αδιάθετα 170 εκατ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την επανεκπαίδευση και ενίσχυση των ανέργων. Ανακοινώνονται ως «εξυγιαντική φιλοσοφία» αποκρατικοποιήσεις μεγέθους και εύρους «ουτοπίας», αλλά καμία προσπάθεια δεν γίνεται προετοιμασίας μίας νέας στρατηγικής φιλοσοφίας βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού για τις μικρές υγιείς παραγωγικές μονάδες που έχουν απομείνει ή μπορούν να αναπτυχθούν. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι πιστωτές μας να θέτουν θέμα αμέσου ελέγχου των διεργασιών αυτών.

Γίνεται λόγος για νομοθετικό έργο. Όμως οι αγκυλώσεις εξακολουθούν να κρατούν μακριά επενδυτές, αφήνουν δε απροστάτευτους όσους μέσα από την οδό αυτή αναζητούν «δικαίωση επιβίωσης». Προσπαθούμε τελικά να προσαρμοστούμε, όμως εμφανίζονται συνεχώς νέα δεδομένα που είτε σκόπιμα δεν είχαν εξαρχής τεθεί είτε προκύπτουν στην πορεία. Ο ακρογωνιαίος λίθος της διαπραγμάτευσης του Ελληνικού χρέους είναι το PSI. Όμως κανείς ακόμα δεν έχει αποσαφηνίσει αν και πόσο θα χάσουν οι Έλληνες καταθέτες / επενδυτές ιδιώτες που εμπιστεύθηκαν τη χώρα τους. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούν όσοι «διαπραγματεύονται» νομίζοντας ότι με τις μειώσεις μισθών και εισοδημάτων, ένα κούρεμα από τον καταθέτη ιδιώτη επενδυτή των ομολόγων του δεν θα έχει βαρύτατες ψυχολογικές συνέπειες για την ανάκτηση της αξιοπιστίας του κράτους στο μέλλον. Εκτός αν αναμένεται την αξιοπιστία αυτή να την αναζητήσουμε στους διάφορους «παρατηρητές» των πιστωτών μας.

Ίσως, στην παρούσα φάση, να μην έχει νόημα να παρακολουθήσουμε και να αναλύσουμε τα όσα διαδραματίζονται σε σχέση με την ευρύτερη εικόνα. Ίσως γι' αυτό οι πολίτες μοιρολατρικά ακολουθούν την πορεία που διαγράφεται καθότι δεν μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη των πραγμάτων. Μπορούν όμως να αναζητήσουν διεξόδους ενεργοποίησης των αντανακλαστικών επιβίωσης και την ανεξαρτησίας που μας διακρίνει. Υπάρχουν τομείς που μπορεί να ξεκινήσουν πάλι να λειτουργούν απομακρυσμένοι από στρεβλώσεις του παρελθόντος. Νέες συνεταιριστικές προσεγγίσεις από υγιείς αγρότες, αναβαθμισμένες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, νέες τεχνολογίες, είναι μόνον λίγες από τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που μπορούν σε «μικροκλίμακα» να οδηγήσουν στην διαμόρφωση της επόμενης φάσης.

Προς το παρόν, παραμένει στην μνήμη μου η εικόνα από… το παρελθόν, που βίωσα αρκετές φορές πρόσφατα: Οικογένειες στην επαρχία να μαζεύουν τις ελιές, μετά από πολλά χρόνια πάλι... όλες μαζί. Εικόνες του '50. Εικόνες μιας περιόδου που η χώρα σημείωνε τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης...

(εφημερίδα Κέρδος 3/2/2012)