Hellenic Business

του Ηρακλή Ρούπα

Φαίνεται ότι στην παρούσα συγκυρία είναι δύσκολο ένας αναλυτής να διατηρήσει το προφίλ του αντικειμενικού σχολιαστή. Ο τραγέλαφος των παραδειγμάτων  αλλοπρόσαλλης προσέγγισης, από πλευράς των παραγόντων εκείνων που επιβάλλεται να «οδηγήσουν» την χώρα -είτε μέσα από τεχνοκρατικές διεργασίες είτε μέσα από πολιτική «δημιουργία»- σταθερά αλλοιώνει την ισορροπία που απαιτείται για την επίτευξη λύσεων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα προβληματικής πολιτικής συμπεριφοράς, με σημαντικές κοινωνικές προεκτάσεις αλλά και δείγματα διοικητικής αδυναμίας, αποτελεί η πορεία των μεγεθών ενός εκ των μονοπωλίων της χώρας: της ΔΕΗ. Εστιάζω δε στην μονοπωλιακή διάσταση της εισηγμένης στο ΧΑ εταιρείας, καθ' ότι σήμερα αυτή η σημαντική για την ανάπτυξη εταιρεία εμφανίζεται ότι βρίσκεται ένα βήμα πριν την στάση πληρωμών.

Με έκπληξη ενημερωθήκαμε για τις πρόσφατες εκτιμήσεις - δηλώσεις του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ, κου Ζερβού, ότι «προκειμένου να αποφύγει την στάση πληρωμών η εταιρεία ενδέχεται να μειώσει τις επενδύσεις για να διαχειριστεί χρέος 4,67 δισ.». Για τον λόγο αυτόν είναι γνωστό ότι η διοίκηση ζήτησε μεσοσταθμική αύξηση τιμολογίων κατά 15%. Την ίδια δε περίοδο που έγινε η τοποθέτηση αυτή, ενημερωθήκαμε ότι κάποιες χιλιάδες εργαζόμενοι και συνταξιούχοι της εταιρείας, αντιμετωπιζόμενοι προνομιακά από το σύστημα, πληρώνουν το ρεύμα τους με σημαντική έκπτωση, καθώς τυχόν κατάργηση του μειωμένου τιμολογίου (εύλογη πιθανή πρώτη κίνηση εξυγίανσης) προσκρούει στην συλλογική σύμβαση εργασίας.

Οι δύο παραπάνω επισημάνσεις αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα διαχρονικής αφενός αδυναμίας του κράτους να αντιμετωπίσει την διοίκηση δημοσίων οργανισμών τεχνοκρατικά, αφετέρου μιας πάγιας συντεχνιακής τακτικής κάποιων ισχυρών συνδικάτων να επιτυγχάνουν προνομιακή, έναντι των υπολοίπων φορολογούμενων, μεταχείριση. Στην μεν πρώτη περίπτωση φαίνεται ότι η Κυβέρνηση θεώρησε πως το πρόβλημα ήταν κάποια μέλη του προηγούμενου ΔΣ προχωρώντας σε αντικατάστασή τους με άλλα, χωρίς καμία εξειδίκευση στο αντικείμενο. Στην δε δεύτερη, παρακολουθεί απαθώς τις αντιδράσεις των «επιθετικών» συνδικαλιστικών προσεγγίσεων που ως νεόκοποι «πολιτικάντηδες» επιδιώκουν να ακολουθούν μια τακτική αντιπαραθέσεων με στόχο την διαιώνιση των ανισοτήτων που υφίστανται.

Στον «έξω κόσμο», αυτόν της πραγματικής οικονομίας, ο τεχνοκράτης manager που αμείβεται και διοικεί επιδιώκοντας την εύκολη λύση της αύξησης των τιμολογίων ενός μονοπωλίου για την επιβίωση της εταιρείας του, προκειμένου αυτή να μην βρεθεί σε αδυναμία πληρωμών, θεωρείται αποτυχημένος και παύεται. Φαίνεται όμως πως στον σημερινό κόσμο των εύκολων τοποθετήσεων των «ημέτερων» τεχνοκρατών, παρά το φάσμα της κατάρρευσης της χώρας, οι κανόνες του ανταγωνιστικού management δεν ισχύουν. Ενημερωνόμενος για τις αιτίες των προβλημάτων της ΔΕΗ εύκολα μπορεί κάθε αναλυτής να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι λύσεις υπάρχουν. Απαιτούν όμως συνολικά καινοτόμες ιδέες αλλά και προσεγγίσεις ουσιαστικής πολιτικής, και όχι πολιτικολογίες που απαξιώνουν την εταιρεία.

Δύσκολα όμως μπορεί να είσαι καινοτόμος, όταν κάποιες χιλιάδες, εν είδει κλειστού επαγγελματικού lobby, λειτουργούν εις βάρος του συνόλου. Αυτά ακριβώς τα παραδείγματα δίνουν δικαιολογημένα τροφή σε όσους υποστηρίζουν σήμερα προς πρέπει να καταργηθούν οι συλλογικές συμβάσεις ως προς τον κατώτατη αμοιβή και την ενσωμάτωση του 13ου και 14ου μισθού σε ενιαία βάση. Κάθε στοχευμένη πολιτική με δυναμική προσέγγιση και καινοτόμα σκέψη θα είχε προβεί σε άμεση διόρθωση της ανισότητας προκειμένου να κατευνάσει το κοινωνικό σύνολο. Απλές κινήσεις με απλές αποφάσεις, η έλλειψη των οποίων διαχρονικά έχουν δημιουργήσει περίπλοκα προβλήματα.

Είναι πραγματικά κρίμα το «ενεργειακό διαμάντι», όπως ήταν μέχρι πρίν λίγα χρόνια η ΔΕΗ, να ευτελίζεται και να αποτελεί το συνδυαστικά αρνητικό παράδειγμα όλων όσων πρέπει να αποφεύγονται κατά την φάση της προσπάθειας αναμόρφωσης του πολιτικού και οικονομικού γίγνεσθαι της χώρας μας.

(εφημερίδα Κέρδος 11/1/2012)