Hellenic Business

του Θάνου Αθανασίου

Με συγκεκριμένες εντολές, αλλά και έκδηλη αγανάκτηση γιατί και πάλι θα κληθούν να συζητήσουν τα ίδια θέματα, επιστρέφουν οι ελεγκτές της τρόικας στα μέσα Ιανουαρίου, ελπίζοντας ότι η ελληνική πλευρά έχει κατανοήσει την κρισιμότητα της κατάστασης και δε θα επιδοθεί σε τακτικισμούς, σαν αυτούς που έθεσαν εν αμφιβόλω την 5η και την 6η δόση.

Από τον Οκτώβριο του 2009, την έναρξη της ελληνικής περιπέτειας και μέχρι περίπου την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης Παπαδήμου, το σενάριο των συναντήσεων των κοινοτικών με τις ελληνικές αρχές είναι περίπου το ίδιο: οι Βρυξέλλες ζητάνε συγκεκριμένα μέτρα και αλλαγές, οι υπουργοί αρνούνται, αντιπροτείνουν την δική τους συνταγή, η συνταγή αποτυγχάνει, η τρόικα ζητάει πρόσθετα μέτρα και στο τέλος η χώρα φτάνει στο χείλος της χρεοκοπίας.

Το σενάριο είναι γνωστό στις Βρυξέλλες, οι ανώτεροι υπάλληλοι που χειρίζονται το ελληνικό ζήτημα έχουν καταγράψει λεπτομερώς τα κακώς κείμενα, όμως οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι προσπαθούν να κρατήσουν ισορροπίες. Μπαρόζο και Ρεν στηλιτεύουν τις κυβερνητικές επιλογές τόσο όσο για να μην καταρρεύσει η ελληνική υπόθεση στα μάτια των εταίρων που χρηματοδοτούν το πρόγραμμα. Αντιθέτως βρίσκεται στη δεινή θέση να πρέπει να εξηγεί στους εταίρους ότι «πολλά έχουν γίνει» και «η Ελλάδα μπορεί να σωθεί».

Όπως αναφέρουν κύκλοι της Κομισιόν, στην ίδια την Ελλάδα η συνταγή της τρόικας κατασυκοφαντήθηκε και οι εκάστοτε κυβερνητικές επιλογές, που έγιναν με την ανοχή, όχι όμως και με τις ευλογίες της γενικής διεύθυνσης οικονομικών, παρουσιάζονται ως «απαιτήσεις των Βρυξελλών». Η κυβέρνηση μέσω δύο υπουργών οικονομικών υπερθεμάτισε στην αναγκαιότητα να επιβάλει διάφορες «έκτακτες εισφορές», πρόσθετα τέλη, αναπροσαρμογές φόρων, συντελεστών και διαφόρων άλλων μπαλωμάτων.

Ουδέποτε παραδέχθηκε δημόσια ότι η απαίτηση των δανειστών για ένα εξ ολοκλήρου νέο φορολογικό σύστημα κολλάει στα γρανάζια των υπουργείων με αποτέλεσμα τα έσοδα να καταρρέουν, η μαύρη τρύπα να αυξάνεται και η πραγματική οικονομία να αποδομείται.

Οι μισθοί στον δημόσιο τομέα μειώθηκαν «μπακάλικα», μερικώς, σε τυχαίες χρονικές φάσεις, καθυστερημένα και χωρίς κανένα σχέδιο. Αντιθέτως ουδέποτε ακούστηκε ότι από το μνημόνιο απορρέει από το ότι η χώρα οφείλει να εκπονήσει masterplan για το τι πρέπει να προσφέρει το δημόσιο και με τι κόστος. Όσο για τις απολύσεις, υπήρχαν εντονότατες διαψεύσεις για ένα πρόγραμμα αποχώρησης 120.000 εργαζομένων μέχρι το 2012. Τώρα που το 2012 είναι εδώ, κανείς δεν παραδέχεται ότι 120.000 γίνανε 150.000 ως το 2015, διότι κάποιος δεν έκανε δύο χρόνια τη δουλειά του.

Κανείς δεν είπε ότι αν η κυβέρνηση, ως όφειλε, είχε εκπονήσει σχέδιο νωρίς, τότε κομμάτια ολόκληρα της δημόσιας λειτουργίας θα δίνονταν με outsourcing σε εταιρίες, δημιουργώντας διπλάσιες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.

Κανείς δεν είπε ότι όσο δεν τοποθετούνται παντού εσωτερικοί ελεγκτές, και όσο οι εκθέσεις των υπαρχόντων αγνοούνται, οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης δε θα μπορούν να ελεγχθούν και η μόνη λύση είναι οι άτακτες μισθολογικές περικοπές και οι φόροι.

Κανείς δε λογοδοτεί για την άθλια, όπως καταγράφει η Κομισιόν, λειτουργία των τελωνείων της χώρας. Οι ελεγκτές πάνε, βλέπουν και προειδοποιούν: «για κάθε ένα εκατομμύριο που χάνει ο κοινοτικός προϋπολογισμός από τους εκτελωνισμούς ο ελληνικός χάνει 100». Έχει η χώρα την πολυτέλεια να καθυστερεί να δαμάσει αυτό θηρίο;

Κανείς πάλι δε λογοδότησε για την απώλεια 3,5 δισ. ευρώ από το εθνικό προϊόν του 2012, ποσό που ισοδυναμεί με 1,5 μονάδες ύφεσης, απώλειας εσόδων, ελλείμματος κτλ. λόγω του ότι τα κλειστά επαγγέλματα έμειναν 2 χρόνια κλειστά. Το ίδιο συμβαίνει και με την αγορά υπηρεσιών, ενέργειας, τις αποκρατικοποιήσεις, κοινώς με ότι καταπιάστηκε το ελληνικό επιτελείο.

Η αγορά στραγγίστηκε, το ΑΕΠ κατέρρευσε, η φοροδοτική ικανότητα των μισθωτών εξαντλήθηκε και το πρόγραμμα εν τέλει «στόλαρε». Από μια πολύ χειρότερη αφετηρία, σε σχέση με αυτή το Μάιο του 2010, οι εταίροι έρχονται ζητώντας τα αυτονόητα: ότι το δεύτερο δανειακό σύμφωνο θα πλαισιωθεί από μέτρα που δουλεύουν και είναι ρεαλιστικά.

Σήμερα ο πρωθυπουργός έχει απόλυτη συναίσθηση αυτής της κατάστασης, γνωρίζει τι την προκαλεί και άλλωστε είχε προειδοποιήσει τους προηγούμενους εγκαίρως. Συνεπώς το μεγάλο ερώτημα των Βρυξελλών είναι: «τι φταίει και στην Ελλάδα το μήνυμα συνεχίζει και φτάνει αλλοιωμένο;». Εσχάτως στην Αθήνα έρπει η φήμη ότι η τρόικα απαιτεί τη μείωση του κατώτατου ημερομίσθιου και την κατάργηση της γενικής συλλογικής σύμβασης. Πηγές μέσα από το κολέγιο των επιτρόπων έχουν διαψεύσει πως υπάρχει τέτοια εντολή. Η στοχοποίηση όμως των εκπροσώπων των δανειστών και εταίρων, ώστε να μπορούν ορισμένοι να ισχυριστούν ότι νίκησαν σε τιτανομαχίες δε θα γίνει αυτή τη φορά ανεκτή.