Hellenic Business

Η αγόρευση των κκ Χρήστου Κλειώση και Παναγιώτη Χασιώτη έγινε στις 2 Δεκεμβρίου 2012, στο πλαίσιο της συζήτησης στο ΣτΕ της αίτησης ακύρωσης του Συλλόγου "Έλληνες Φορολογούμενοι" κατά του "ειδικού τέλους ακινήτων".

Κύριε πρόεδρε του Συμβουλίου της Επικρατείας, κύριοι Δικαστές,

Το άρθρο 78 του Συντάγματος ορίζει ότι αντικείμενο της φορολογίας μπορεί να είναι η περιουσία. Τι είναι όμως η περιουσία κατά το Σύνταγμα;

Μια πρώτη προσέγγιση, που φαίνεται ότι υιοθετεί και το Υπουργείο Οικονομικών, είναι η «Πραγματιστική»: Περιουσία είναι ένα σύνολο αγαθών που πραγματικά ανήκει σε ένα πρόσωπο. Πρόκειται για μια καθαρά οικονομολογική προσέγγιση. Μια προσέγγιση όμως πιο νομική, την οποία και υποστηρίζουμε, ορίζει την περιουσία ως «το σύνολο νομικών σχέσεων μεταξύ προσώπου και πραγμάτων».

Θεωρούμε ότι, όταν ο Συνταγματικός νομοθέτης κατέστησε αντικείμενο φορολογίας την περιουσία, είχε στο νου του την δεύτερη προσέγγιση, γιατί είχε συναίσθηση ότι αναφέρεται σε κράτος δικαίου και όχι σε κράτος διοικητικής αυθαιρεσίας. Κατά συνέπεια, μόνο ό,τι ο νόμος έχει ήδη ορίσει ως περιουσία μπορεί να θεωρηθεί ως αντικείμενο φορολόγησης. Αυτή είναι η θεμελιώδης αρχή που υποστηρίζουμε και στα δικόγραφά μας.

Στην περίπτωση δε των ακινήτων μπορούμε να μιλάμε για περιουσία μόνο μέσα από το πρίσμα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Αντικείμενο δε της φορολόγησης μπορεί να γίνει μόνο η αξία που έχει ήδη προσδιοριστεί από το Εμπράγματο Δίκαιο.

Και ποια είναι αυτή η αξία; Η αξία της κυριότητας του ακινήτου μειωμένη κατά το ποσό των εμπράγματων βαρών. Αυτή είναι η μόνη επιτρεπτή κατά το Σύνταγμα φορολογητέα περιουσία.

Όμως το κράτος αυτή την στιγμή αδυνατεί να δράσει νόμιμα, σύμφωνα τους κανόνες του, και να φορολογήσει με τον παραπάνω νόμιμο τρόπο -και ο λόγος είναι απλός και ακούστηκε λίγες μέρες πριν από το στόμα Γερμανού αξιωματούχου: Δεν υπάρχει Κτηματολόγιο.

Αν υπήρχε Κτηματολόγιο, θα ήταν εφικτό να υπάρχει πλήρης και σαφής εικόνα της περιουσιακής κατάστασης ενός πολίτη, γιατί θα ήταν εφικτό να προσδιοριστεί η αξία της κυριότητας του ακινήτου μειωμένη κατά το ποσό των εμπράγματων βαρών.

Αντί Κτηματολογιου, το κράτος χρησιμοποιεί το πελατολόγιο της ΔΕΗ και των λοιπών παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος για να αποκτήσει μια κατά προσέγγιση εικόνα της περιουσίας των πολιτών. Κατά προσέγγιση επομένως φορολογεί την περιουσία και κατά προσέγγιση είναι νόμιμος ο σχετικός τρόπος φορολόγησης.

Αυτή η προσεγγιστική λογική οδήγησε σε ορισμένες τραγικές αστοχίες που εξέθεσαν ανεπανόρθωτα στα μάτια της κοινωνίας τον νόμο αυτό. Σχετικώς επικαλούμαστε την φορολόγηση των πυρόπληκτων της Ηλείας ή των σεισμόπληκτων της Κοζάνης που ζουν σε κοντέινερ. Το ιδιωτικό σύστημα καταγραφής περιουσιών που διαθέτει η ΔΕΗ τους περιγράφει ως κυρίους ακινήτων υποκείμενων σε φορολόγηση χωρίς να είναι σε θέση να διαπιστωθεί ούτε η νομική πραγματικότητα ούτε η τεχνική περιγραφή του ακινήτου που φορολογείται.

Επομένως, τόσο από πλευράς νομικής όσο και από πλευράς τεχνικής, η καταγραφή της περιουσίας των πολιτών δεν είναι αποτυπωμένη νόμιμα και κατά συνέπεια αυτό που φορολογείται δεν είναι η περιουσία (όπως ορίζει το Σύνταγμα) αλλά μια πλασματική εικόνα σχετικά με την περιουσιακή κατάσταση του πολίτη.

Είναι προφανές ότι η Ελλάδα του 2011, η Ελλάδα των άπειρων τεχνοκρατών, δεν διαθέτει ένα σύστημα καταγραφής των εμπραγμάτων δικαιωμάτων των πολιτών και των τεχνικών χαρακτηριστικών των ακινήτων τους, ώστε να μπορεί να φορολογεί με συνταγματικά επιτρεπτό τρόπο την εμπράγματη περιουσία τους. Και τι προβάλλει για να καλύψει αυτή την ανικανότητά του το Δημόσιο; Την εθνική κατάσταση ανάγκης, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης.

Όμως σε τι συνίσταται νομικά αυτό το επιχείρημα; Το Δημόσιο υποστηρίζει -ούτε λίγο ούτε πολύ- ότι πρέπει να παραμεριστεί η συνταγματική νομιμότητα για να καλυφθούν οι έκτακτες δημοσιονομικές δαπάνες. Είναι το ίδιο το δημόσιο το οποίο θεωρεί ότι η παρανομία και η διαφθορά το οδήγησαν στην σημερινή δημοσιονομική κρίση. Ούτε λίγο ούτε πολύ, το Ελληνικό Δημόσιο ζητά την παρέκκλιση από την νομιμότητα για να καλύψει συνέπειες των χρόνιων παρανομιών που προκάλεσε ή ανέχθηκε. Η απάντηση του δικαστή στα επιχειρήματα σκοπιμότητας έχει ήδη δοθεί από τον Κ. Ρακτιβάν:

«Υψίστη Σκοπιμότης η Νομιμότης» και αυτό επειδή οι νόμοι είναι τα τείχη του πολιτισμού και μόνο εντός αυτών υπάρχει ελπίδα να επανέλθει η χώρα μας σε φυσιολογικούς ρυθμούς, τα δε επιχειρήματα σκοπιμότητας του Δημοσίου εκτός από επικίνδυνα είναι και κοντόφθαλμα γιατί αδυνατούν να συλλάβουν ότι η σταδιακή αποψίλωση των συνταγματικών εγγυήσεων θα οδηγήσει και στην δική του κατάλυση γιατί κανείς δεν γνωρίζει ποιο δικαίωμα ή συνταγματική εγγύηση θα είναι ο επόμενος στόχος των επιχειρημάτων σκοπιμότητας.

Κύριε πρόεδρε του Συμβουλίου της Επικρατείας, κύριοι Δικαστές,

Ακόμη και σε εποχή απόλυτης δημοσιονομικής κρίσης, μόνος πλούτος των εθνών παραμένει η ποιότητα των θεσμών τους.

Σας ζητούμε να προστατέψετε τις συνταγματικές εγγυήσεις από τις οικονομολογικές σκοπιμότητες γιατί εκτός συνταγματικής νομιμότητας δεν υπάρχει οικονομική ευημερία αλλά κοινωνικό χάος.

Διαβάστε επίσης: Χαράτσι ακινήτων: Εντυπώσεις από τη συζήτηση της αίτησης ακύρωσης στο ΣτΕ