Hellenic Business

Είναι πασιφανές ότι, μέσα στην αμέσως επόμενη πενταετία, η εφαρμοζόμενη πολιτική θα οδηγήσει σε εκρηκτική αύξηση του ελληνικού χρέους, όσο κι αν η ατραπός της οικονομικής ανάπτυξης υπόσχεται μια -έστω οδυνηρή- ανάπτυξη. Το συμπέρασμα αυτό βασίζεται στην εμπειρική γνώση ότι, ακόμη κι αν επιτευχθούν οι αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές, τα αποτελέσματα θα αργήσουν να φανούν, καθώς απαιτείται ένα εύλογο χρονικό διάστημα αφομοίωσης του νέου συστήματος τόσο από τις παραγωγικές ομάδες της κοινωνίας όσο και από τις διοικητικές Αρχές και Υπηρεσίες του κράτους. Άλλωστε, η σχεδόν ανύπαρκτη παραγωγική υποδομή της χώρας μας κάθε άλλο παρά προδιαθέτει για αισιόδοξους συλλογισμούς σχετικά με την απόδοση οποιασδήποτε μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.

Το αδυσώπητο λοιπόν ερώτημα παραμένει: Μήπως όλες αυτές οι θυσίες του ελληνικού λαού γίνονται επί ματαίω;

Το βέβαιο είναι ότι η σημερινή γενιά των οικονομικώς ενεργών Ελλήνων δεν θα προλάβει εν ζωή να δει τα θετικά αποτελέσματα ενός βεβιασμένου νοικοκυρέματος της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής της χώρα μας -για τους δε απαισιόδοξους, ισχύει το ότι δεν θα προλάβουν να βιώσουν την αποτυχία τού όλου εγχειρήματος. Αλλά ακόμη και σε αυτό το απεχθές σενάριο, ισχύει μια καθησυχαστική αλήθεια: Οι πάσης φύσεως χρηματοδότες - δανειστές μας έχουν προ πολλού συνειδητοποιήσει ότι είναι αδύνατο να λάβουν πίσω (και μάλιστα εντόκως) τα χρήματά τους! Επομένως το προαναφερθέν ερώτημα μπορεί να απαντηθεί μόνον συνδυαζόμενο με το αμέσως επόμενο: Γιατί το κάνουν; Γιατί συνεχίζουν να μας χρηματοδοτούν, αφού και οι ίδιοι λίγο πολύ έχουν πεισθεί ότι οι κόποι τους εισέρχονται σ’ ένα «βαρέλι δίχως πάτο»;

Εδώ δεν γίνεται λόγος για προσχεδιασμένη εξαπάτηση των δανειστών μας ή, έστω, για εκούσια εκ μέρους μας άρνηση αποπληρωμής των οφειλομένων. Αντιθέτως, λέγεται ότι η επιμήκυνση της εξοφλητικής περιόδου θα συμβεί με τις ευλογίες του ΔΝΤ και της ΕΕ, μέσω της αναμενόμενης ανταλλαγής των ομολόγων που λήγουν σταδιακά εντός της περιόδου 2012 – 2014 με άλλα μικρότερης απόδοσης. Για του γνωρίζοντες, η εν λόγω διαδικασία αποτελεί ξεκάθαρα χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτού που ονομάζεται πτώχευση.

Προς αποφυγήν αυτού του δυσάρεστου σεναρίου, κρίνεται αναγκαίος ο περιορισμός των ετησίων ελλειμμάτων μας, ώστε να επέλθει μια πρώτη ανάσχεση της διόγκωσης του δημόσιου χρέους. Το ζήτημα αρχίζει να προκαλεί «κραδασμούς» από την στιγμή που το ετήσιο έλλειμμα υπολογίζεται πάντα σε συνάρτηση με το αντίστοιχο ΑΕΠ. Διότι η συνεχής συρρίκνωση του ΑΕΠ (που συντελείται με την ανεργία, τις απολύσεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, το ψαλίδισμα των μισθών και την στασιμότητα των συναλλαγών λόγω κρίσης) μοιραία οδηγεί σε έξαρση του ελλείμματος. Συνακόλουθα, η μείωση των ποσών που επρόκειτο να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία (φόροι πάσης φύσεως κ.λπ.) συνηγορούν ακριβώς στην εκτίναξη των ετησίων ελλειμμάτων ανεξάρτητα από το μέγεθος και την ένταση των «θυσιών» των φορολογουμένων.

Η κατάσταση ήδη βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς το κράτος, λόγω του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος (ευρώ), δεν μπορεί να αντιδράσει όπως στο παρελθόν, κάνοντας υποτίμηση προκειμένου να τονωθούν οι εξαγωγές μέσω της αποκτούμενης ανταγωνιστικότητας των προϊόντων που το ίδιο παράγει. Κι εδώ στηρίζονται οι θιασώτες της άποψης ότι η δημοσιονομική εξυγίανση θα μπορούσε πολύ πιο ομαλά να επιτευχθεί, εάν είχαμε παραμείνει στην δραχμή. Σε μια τέτοια περίπτωση, η χώρα μας θα μπορούσε να είχε ωφεληθεί από την μεγάλη ζήτηση των ομολόγων της με πολύ υψηλότερα επιτόκια, σε σύγκριση πάντα με αυτά των ομολόγων των κρατών τής ζώνης του ευρώ.

Ζητούμενο είναι το εάν οι κοινωνικές αντοχές μας αποδειχθούν τελικά ισχυρές, ώστε να «αφομοιωθεί» ομαλά μια περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ, που θεωρείται δεδομένη για ένα μακρύ χρονικό διάστημα. Αν όχι, καλό θα είναι να προετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα…

Πάνος Γιαννάκαινας