Το χασμουρητό παράγει τις σκέψεις μας για τους άλλους!

Πολλοί νομίζουν ότι το χασμουρητό εκδηλώνεται όταν ο οργανισμός χρειάζεται οξυγόνο. Το πρόβλημα με αυτήν τη θεωρία είναι πως σύμφωνα με μελέτες του δόκτορος Ρόμπερτ Προβάιν, νευροεπιστήμονα στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου δεν προκαλούν χασμουρητό. Τι συμβαίνει τότε; Ο δρ Προβάιν πιστεύει πως το χασμουρητό, όπως και το στρέτσινγκ, είναι ένας τρόπος για να τεντώνονται οι μύες και να επιτείνεται ο καρδιακός ρυθμός, ώστε να είναι έτοιμος ο οργανισμός για δράση.

Είναι μεταδοτικό

Γιατί όμως χασμουριόμαστε, όταν χασμουριούνται οι άλλοι; Πολλά ζώα χασμουριούνται, αλλά μόνον ο άνθρωπος, οι χιμπαντζήδες και οι πίθηκοι μακάκοι πάσχουν από… μεταδοτικό χασμουρητό. Το τμήμα ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λιντς στη Μεγάλη Βρετανία, με επικεφαλής τη λέκτορα ψυχολογίας Catriona Morrison, προσπάθησε να απαντήσει στο ερώτημα «είναι πράγματι μεταδοτικό το χασμουρητό;». Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: το χασμουρητό όχι μόνο «κολλάει» στον διπλανό μας αλλά μεταδίδεται με την αναφορά στη λέξη ή αν διαβάσουμε γι’ αυτό.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Λιντς διαπίστωσαν ότι, ενώ και οι άνθρωποι και τα ζώα χασμουριούνται, μόνο στο ανθρώπινο είδος και στους συγγενείς του αυτό λειτουργεί μεταδοτικά. Πρόκειται ακόμα για μια ψυχολογική αντίδραση. Ουσιαστικά, χασμουριόμαστε γιατί συμπάσχουμε με τον άλλο που χασμουριέται.


Από τον Ιπποκράτη, στη συμπόνια

Υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με το φαινόμενο. Ενα πρόσφατο άρθρο στο περιοδικό «Neuroscience and Biobehavioral Reviews» αναφέρει αρκετές. Αλλά δεν έχουμε καμία απόδειξη για το αν και κατά πόσον είναι σωστές.

Ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης ωστόσο υποστήριξε τον 4ο π.Χ. αιώνα ότι το χασμουρητό είναι η απελευθέρωση «βλαβεερού αέρα» και η αύξηση «ωφέλιμου αέρα» στον εγκέφαλο. Αυτή ακριβώς είναι και η σύγχρονη αντίληψη, ότι το χασμουρητό βοηθά στην αύξηση του επιπέδου του οξυγόνου στο αίμα και τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα.

Αν αυτό ήταν αλήθεια, γράφει ο δρ Guggisberg, τότε οι άνθρωποι θα χασμουριόντουσαν πιο συχνά κατά την ώρα της άσκησης. Και όσοι πάσχουν από πνευμονικά ή καρδιακά νοσήματα, οι οποίοι συχνά υποφέρουν από έλλειψη οξυγόνου, θα χασμουριόντουσαν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Ομως, οι ερευνητές έχουν εκθέσει υγιή άτομα σε μείγματα αερίων με υψηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα και διαπίστωσαν ότι αυτό δεν οδήγησε σε αύξηση του χασμουρητού.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πάντως ότι το χασμουρητό εκδηλώνεται συχνότερα πριν ή μετά τον ύπνο και πως και η υπνηλία συνοδεύεται με αυξημένο χασμουρητό. Ισως λοιπόν το χασμουρητό μας βοηθά να κρατιόμαστε ξύπνιοι, χωρίς όμως και πάλι να έχουμε αποδείξεις.

Υπάρχει και η εκδοχή ότι ο σκοπός του είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Ομως, ο δρ Guggisberg λέει ότι ένα θερμό σώμα αυξάνει έτσι κι αλλιώς το αίσθημα νωθρότητας, ενώ ένα κρύο δημιουργεί εγρήγορση, καθιστώντας έτσι αδύνατο να προσδιοριστεί η επίδραση της θερμοκρασίας στο χασμουρητό.

Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η περιοχή του εγκεφάλου μας που ευθύνεται για το χασμουρητό είναι η ίδια που παράγει τις σκέψεις μας για τους άλλους ανθρώπους. Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι όσο πιο ευαίσθητος και συμπονετικός είναι κάποιος τόσο πιο επιρρεπής είναι να «κολλήσει» χασμουρητό από τον διπλανό του.


Αναπνέετε από τη μύτη

Το σίγουρο είναι ότι το χασμουρητό είναι μια πολύπλοκη λειτουργία που εξυπηρετεί έναν σκοπό ο οποίος ακόμη δεν έχει διευκρινισθεί. Εσείς πάντως προσπαθήστε να αναπνέετε από τη μύτη. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η θερμοκρασία του εγκεφάλου και έτσι ελαττώνεται το χασμουρητό.

espressonews